HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH  EU-TQ VẨN CHƯA THÁO GỞ ĐƯỢC BẾ TẮC VỀ CÁN CÂN THƯƠNG MẠI.

Cả Tập Cận Bình và hai vị khách của ông đều không mỉm cười trong những bức ảnh chính thức ở Bắc Kinh. Người đứng đầu nhà nước và lãnh đạo đảng Trung Quốc đã không tiếp Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng EU Charles Michel tại Đại lễ đường Nhân dân mà tại nhà khách bang Diayutai ở Bắc Kinh. Ngoài khoảng cách giao thức, cả hai bên đã trao đổi thông điệp của mình với giọng điệu ngoại giao, nhưng riêng biệt, chưa có điểm chung.

Bà Von der Leyen đã phát biểu khi bắt đầu cuộc họp hôm nay thứ Năm 06/12/2023 về “sự bất cân bằng và những điểm khác biệt mà đôi bên ần phải giải quyết  trong lúc này", đặc biệt là vấn đề liên hệ của Trung Quốc với Nga trong cuộc chiến Ukraine và thâm hụt thương mại lớn của EU với Trung Quốc. Mặt khác, ông Tập nhấn mạnh rằng Trung Quốc và châu Âu không nên coi nhau là đối thủ hoặc “đối đầu” vì “các các quan điểm khác nhau” trong chuỗi cung ứng trên toàn thế giơí.

Không đề cập đến chính sách cô lập của riêng mình hoặc các mối quan tâm trọng tâm của EU, Tập Xì Dầu đã mô tả đất nước của ông là một tác nhân có trách nhiệm trên thế giới trong tuyên bố chính thức đầu tiên và kêu gọi duy trì hiện trạng trong quan hệ. Ông cũng ca ngợi “động lực tăng trưởng và hợp nhất tốt”. Ông Tập có câu nói nổi tiếng rằng Trung Quốc và EU là “hai lực lượng quan trọng thúc đẩy đa cực”. Với mục tiêu thành lập một liên minh xuyên Đại Tây Dương chống lại Trung Quốc, ông nói, “chúng ta nên tránh xa nhiều hình thức can thiệp khác nhau”.

Ông Tập né tránh việc đề cập đến tình trạng suy thoái kinh tế Trung Quốc hiện nay. Ông cho biết “tăng trưởng kinh tế có động lực ổn định và tích cực”. Ông cũng cố gắng trì hoãn việc giảm thiểu rủi ro của EU càng nhiều càng tốt bằng cách liên tục kêu gọi “niềm tin” rằng điều đó là không cần thiết. Trung Quốc sẵn sàng coi EU “là đối tác ưu tiên trong hợp tác khoa học công nghệ và là đối tác đáng tin cậy trong hợp tác công nghiệp và chuỗi cung ứng”. Trung Quốc cũng không muốn bị cắt đứt khỏi công nghệ cao của châu Âu.

Đến lượt Von der Leyen, bà đã cảm ơn TậpXì Dầu vì “sự chào đón nồng nhiệt” ở Bắc Kinh, đã trả lời Tập tại nhà khách quốc gia rằng xét cho cùng thì cả hai bên đều biết “việc tránh rủi ro và tăng cường khả năng phục hồi của nền kinh tế của chúng ta quan trọng như thế nào”. Bà đề cập đến thương mại khổng lồ giữa hai bên, lên tới 2,3 tỷ euro mỗi ngày. Mọi người đang nói chuyện với Bắc Kinh về thâm hụt thương mại khổng lồ của EU với Trung Quốc gần 400 tỷ euro. 

Trong khi Tập thể hiện đất nước của mình là một bên tham gia có trách nhiệm trên thế giới, Tập đã né không trực tiếp đề cập đến các điểm nói về an ninh về cuộc chiến ở Ukraine hay Trung Đông trong các tuyên bố ban đầu của Trung Quốc. Hoàn toàn trái ngược với von der Leyen, người nhấn mạnh “trách nhiệm toàn cầu” của EU và Trung Quốc trong việc chấm dứt hành động gây hấn của Nga đối với Ukraine và “hướng tới giải pháp hai nhà nước ở Trung Đông”. Chủ tịch Hội đồng EU Michel cũng bày tỏ quan ngại về tình hình căng thẳng ngày càng gia tăng ở eo biển Đài Loan và Biển Đông.

Mặt khác, ông Tập lại ủng hộ hợp tác trong các lĩnh vực hoàn toàn khác mà có lẽ nằm ngoài sức tưởng tượng của Brussels. Ông Tập cho biết Trung Quốc muốn hợp tác với EU về trí tuệ nhân tạo. Điều này có thể vấp phải nhiều hoài nghi từ EU giống như đề xuất của Tập Cận Bình rằng Trung Quốc có thể liên kết dự án cơ sở hạ tầng Con đường Tơ lụa chiến lược của mình với dự án “Cửa ngõ Toàn cầu” của châu Âu. 

Đây là lần đầu tiên sau 4 năm hai bên gặp mặt trực tiếp. Trong ngày hôm nay, Bà von der Leyen, ôngMichel và người đứng đầu chính sách đối ngoại EU Josep Borrell cũng đã gặp Thủ tướng Trung Quốc Li Qiang. Ban đầu không có kết quả cụ thể. 

Tóm lại: cuộc xung đột thương mại giửa EU và TQ có thể bế tắc sau lần hội nghị thượng đỉnh lần này và cuôc thương chiến sẽ xảy ra trong năm 2024 là điều khó tránh. Điều này đem đến nhiều bất lợi cho nền kinh tế của TQ.

Thời sự từ Vũ Thái An, người lính VNCH ngày 07 Dezember 2023.