BÀ VON DER LEYER VÀ 14 LÃNH ĐẠO QUỐC GIA EU LÊN TIẾNG ŨNG HỘ NGUỒN NĂNG LƯỢNG HẠT NHÂN 

Không chỉ có những lãnh đạo hâm mộ năng lượng hạt nhân như Tổng thống Pháp Macron mới thúc đẩy năng lượng hạt nhân. Người đứng đầu Ủy ban EU  Bà Ursula von der Leyen cũng đang có những suy nghĩ để cứu xét lại vấn đề hạt nhân, ngoại trừ Đức đã có kế hoạch loại bỏ năng lượng hạt nhân, nhiệt điện và năng lượng than.

Trong nhiều năm qua, Bà Ursula von der Leyen đã là người tiên phong trong quá trình chuyển đổi năng lượng và coi việc mở rộng năng lượng tái tạo trở thành một chiến lược theo xu hướng mới của EU. Giờ đây, người đứng đầu Ủy ban EU đang đảm nhận một vai trò mới: cũng là người ủng hộ năng lượng hạt nhân.

Bà Von der Leyen tại Brussels vào ngày hôm thứ Năm 21/3/2024 cho biết: “Chúng ta không được quên rằng năng lượng hạt nhân là nguồn điện phát thải thấp lớn thứ hai trên thế giới sau thủy điện”. Năng lượng hạt nhân có thể “tạo thành một trụ cột đáng tin cậy cho giá điện và do đó đảm bảo khả năng cạnh tranh của chúng ta”.

Một liên minh các quốc gia đã được thành lập trong EU nhằm đánh giá lại tiềm năng của nguồn năng lượng hạt nhân. Năm ngoái, 11 nước châu Âu đã cùng nhau hợp tác trong việc sử dụng dân sự và nghiên cứu năng lượng hạt nhân. Liên minh hiện đã phát triển lên 14 thành viên thuộc khối EU.

Những nlãnh đạo ủng hộ nguồn năng lượng hạt nhân gặp nhau lần đầu tiên theo lời mời của Bỉ. Brussels Atomium, được xây dựng vào những năm 1950 để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, cũng như trong nền tảng xây dựng năng lượng hạt nhân.

Von der Leyen đang tham gia chiến dịch bầu cử châu Âu với tư cách là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Nhân dân châu Âu bảo thủ, bao gồm cả CDU và CSU. Lãnh đạo CDU Friedrich Merz nói về “ngày đen tối đối với nước Đức” khi các nhà máy điện hạt nhân cuối cùng của Đức bị đóng cửa gần một năm trước. Sự thay đổi đáng chú ý của Liên minh: Thủ tướng CDU Angela Merkel đã thúc đẩy việc loại bỏ dần hạt nhân sau vụ tai nạn hạt nhân ở Fukushima, Nhật Bản.

Ngày càng có nhiều quốc gia lên tiếng ủng hộ điện hạt nhân // .

Quan điểm của Đức vì thế mâu thuẫn với nhiều nước khác. Ví dụ, Bỉ và Hà Lan đã sửa đổi kế hoạch rút lui của họ. Trên bình diện quốc tế, một sự suy nghĩ lại đã bắt đầu. 32 quốc gia đã cử phái đoàn tới hội nghị thượng đỉnh hạt nhân Brussels, trong đó có Trung Quốc và Mỹ. Trong tuyên bố cuối cùng, họ đã đồng ý hợp tác cùng nhau để “giải phóng toàn bộ tiềm năng của năng lượng hạt nhân”.

Trong EU, liên minh hạt nhân do Pháp dẫn đầu, nước có lò phản ứng hạt nhân đáp ứng khoảng 65% nhu cầu điện của quốc gia. Mục tiêu của câu lạc bộ năng lượng hạt nhân rất tham vọng. Châu Âu dự kiến ​​sẽ tăng công suất lắp đặt của các nhà máy điện hạt nhân lên 150 gigawatt vào năm 2050. Đó sẽ là nhiều hơn 50 phần trăm so với ngày nay.

Tuy nhiên: Hiện chỉ có hai quốc gia EU đang xây dựng các nhà máy điện hạt nhân mới là Slovakia và Pháp. Von der Leyen đã chỉ ra những khó khăn: “Tương lai của năng lượng hạt nhân vẫn còn tương đối không chắc chắn”, bà nói. Điều quan trọng hiện nay là “đảm bảo các khoản đầu tư mới”.

Theo người đứng đầu ủy ban, các khoản trợ cấp cũng sẽ phải được cung cấp cho việc này. Cần có sự hỗ trợ từ khu vực công “để đảm bảo rằng các nguồn tài chính luôn sẵn có và sự đóng góp của năng lượng hạt nhân vào an ninh cung cấp được ghi nhận và đền bù một cách thích hợp”.

Nhưng ngành công nghiệp cũng buộc von der Leyen phải chịu trách nhiệm. Bà cảnh báo ngành công nghiệp hạt nhân phải “tuân thủ khung thời gian và chi phí”. “Việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân mới thường đi kèm với chi phí bổ sung đáng kể và sự chậm trễ.” Ủy ban đặt hy vọng đặc biệt vào các lò phản ứng mô-đun nhỏ.

Von der Leyen dựa vào các lò phản ứng nhỏ // .

Nhiều quốc gia và công ty đang cạnh tranh để đưa công nghệ này ra thị trường. von der Leyen nhấn mạnh: “Hiện đã có hơn 80 dự án trên toàn thế giới và một số quốc gia thành viên của chúng tôi đã bày tỏ sự quan tâm sâu sắc đến các lò phản ứng này”.

Nếu các quốc gia và ngành công nghiệp hợp tác cùng nhau, đổi mới và tuân thủ “các tiêu chuẩn an toàn cao nhất”, thì điện hạt nhân “có thể đóng góp đáng kể vào quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang nguồn cung cấp năng lượng an toàn, không phát thải”.

Hỗ trợ đến từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Fatih Birol, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết: “Nếu không có năng lượng hạt nhân, chúng ta không có cơ hội đạt được các mục tiêu về khí hậu kịp thời”. Tuy nhiên, sự chỉ trích lại đến từ tổ chức bảo vệ môi trường Greenpeace. Các chính phủ nên tập trung vào việc mở rộng năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng thay vì mơ về “câu chuyện cổ tích về năng lượng hạt nhân”.

Thời sự từ Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 21 März 2024