VIET D. DINH MỘT HẬU DUỆ: VNCH THÀNH CÔNG TRÊN ĐẤT MỸ

Người tị nạn gốc Việt từng giữ chức vụ cao cấp nhất trong chính quyền liên bang Hoa Kỳ có lẽ là ông Viet D. Dinh (tên tiếng Việt: Đinh Đồng Phụng Việt) - giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư Pháp từ năm 2001 - 2003 trong chính quyền tổng thống Bush con.

Ông Việt sinh năm 1968, năm 1975 thân phụ ông bị bắt đi tù cải tạo. Năm 1978, khi mới 10 tuổi, ông đi vượt biên cùng thân mẫu và anh chị em bằng một chiếc thuyền nhỏ chỉ dài 4.5 mét, chiếc thuyền chứa 85 người trôi dạt 12 ngày trên biển và cận kề cái chết. Sau đó họ được tàu đánh cá Thái Lan cho xăng và thức ăn, chỉ đường cho đi được tới Mã Lai. Sau 6 tháng tạm dung tại đây, gia đình ông được đi tới Oregon - Hoa Kỳ để định cư. Ban đầu cả nhà ông sống bằng nghề hái dâu tây mướn cho các chủ nông trại, mức lương đủ sống và bòn mót từng đồng để gởi về cho cha ông và anh chị em ở trong nước.

Năm 1982, cha ông cũng đi vượt biên và thuận lợi đoàn tụ.

Năm 1990 ông tốt nghiệp ưu hạng Đại học Harvard ngành Chính phủ học và Kinh tế học. Ông Việt tiếp tục theo học tại Harvard Luật Học Viện, đề tài nghiên cứu Luật và Kinh tế học bằng học bổng của Quỹ John M. Olin - là một quỹ tài trợ bảo thủ của Mỹ được thành lập vào năm 1953 bởi John M. Olin - chủ tịch của các doanh nghiệp sản xuất hóa chất và đạn dược Olin Industries. Trong thời gian làm nghiên cứu sinh, ông cũng là biên tập viên của Tạp chí Luật Harvard. Ông Việt bảo vệ thành công luận án và lấy bằng tấn sĩ Luật học hạng ưu năm 1993.

Sau khi học xong, ông lần lượt làm Trợ lý Luật pháp cho Thẩm phán Laurence H. Silberman của Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ tại DC và sau đó là làm Thư ký Luật pháp cho pháp quan Sandra Day O'Connor của Tối Cao Pháp Viện. Sau đó, ông Việt còn làm Cố vấn đặc biệt cho Ủy ban Whitewater của Thượng viện Hoa Kỳ; làm Cố vấn đặc biệt cho Nghị sĩ Pete V. Domenici trong Phiên tòa luận tội tổng thống Bill Clinton; cùng rất nhiều vai trò quan trọng khác.

Đến năm 2001, ông được tổng thống George W. Bush bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ khi mới 33 tuổi. Ông được Thượng viện xác nhận với tỷ lệ phiếu 96-1, với phiếu phủ quyết duy nhất của bà Hillary Clinton khi này đang là Đệ nhất phu nhân kiêm Nghị sĩ Thượng viện (có lẽ vì ông Việt từng hợp tác với các Nghị sĩ khác luận tội chồng bả).

Trong vai trò Thứ trưởng Bộ Tư Pháp, ông Việt chịu trách nhiệm về chính sách pháp lý liên bang, giải quyết các vấn đề về ma túy, phân biệt chủng tộc trong thực thi pháp luật liên bang, bóc lột trẻ em, buôn người, công nghệ DNA, bạo lực súng đạn và cải cách thủ tục tố tụng dân sự và hình sự. Ông cũng tham gia vào việc lựa chọn và xác nhận khoảng 100 thẩm phán quận và 23 thẩm phán Tòa án phúc thẩm trong vai trò đại diện cho Bộ Tư pháp Hoa Kỳ.

Năm 2005, cũng có nhiều dư luận xung quanh việc ông Việt là ứng cử viên sáng giá để được bổ nhiệm vào Tối Cao Pháp Viện thời tổng thống Bush thay cho pháp quan Sandra Day O'Connor về hưu, nhưng điều đó đã không xảy ra, một phần do tuổi ông Việt quá trẻ vào thời điểm đó. Cuối cùng ông John Roberts đã được chọn.

Sau khi xong nhiệm vụ tại Bộ Tư Pháp, ông Việt làm Giáo sư thực thụ tại Luật học viện của Đại học Georgetown. Từ năm 2018-2023 ông làm Giám đốc Pháp lý và Chính sách cho Fox Corporation, công ty mẹ của hãng tin Fox News. Ông cũng vận hành công ty luật của riêng ông thành lập, viết nhiều về Luật pháp và Kinh tế. Hiện tại, ấn tượng về ông Việt dường như là một Học giả kỳ tài về Luật hơn là một chánh trị gia.

Link lưu trữ hồ sơ của ông Việt trên trang web Bộ Tư Pháp

https://web.archive.org/...//www.usdoj.gov/olp/vietdinh.htm