ĐỂ LẤY LÒNG VỚI TRUMP - ĐÀI LOAN ĐàĐỆ ĐƠN ĐẶT HÀNG LÊN TỚI 15 TỶ USD

Cuộc bầu cử Mỹ luôn nhận được nhiều sự quan tâm lớn ở Đài Loan. Đài Bắc hoàn toàn dựa vào Mỹ, để mua vũ khí vì các nước khác không bán vũ khí cho Đài Loan vì sợ áp lực quân sự đến từ Trung Quốc.

Ở Đài Loan, người dân đã được cảnh báo muộn nhất là từ tháng 7/11 về những gì có thể xảy ra, nếu như Trump đắc cử. Và “Đài Loan nên chi trả thêm tiền ngân sách quốc phòng cho chúng tôi,” ứng cử viên tổng thống khi đó nói với hãng tin Bloomberg, “chúng tôi chẳng hơn gì một công ty bảo hiểm, nhưng Đài Loan chẳng cho chúng tôi điều gì cả."

Đài Loan đối mặt với mối đe dọa hiện hữu

Bây giờ Trump đã đắc cử. Và ở Đài Bắc, thông điệp dường như đã đến. Theo Financial Times ("FT"), chính phủ của Tổng thống Lai Ching-te đang chuẩn bị một đơn đặt hàng vũ khí lớn nhằm có được mối quan hệ tốt với Trump. Tờ báo trích dẫn các nguồn tin giấu tên của Đài Loan và Mỹ được cho là biết rõ về các cuộc đàm phán.

Danh sách này được cho bao gồm các tàu khu trục Aegis, một trong những tàu chiến mạnh nhất của Hải quân Mỹ. Ngoài ra, người Đài Loan được cho là muốn mua máy bay chiến đấu và máy bay giám sát F-35 tối tân. Một chuyên gia Đài Loan ước tính giá trị của gói thầu đối với “FT” là 15 tỷ USD.

Chi tiết gói hàng sẽ trông như thế nào và Hoa Kỳ chuẩn bị giao những gì vẫn còn phải chờ xem. Tương tự như vậy, liệu 15 tỷ có đủ để chứng minh cho Trump thấy rằng Đài Loan đang làm tăng khả năng để có thể tự vệ và bớt gánh nặng cho Mỷ hay không?

Heino Klinck, người giữ chức vụ cao của Pentagon dưới thời chính quyền Trump đầu tiên, cho biết: “Đài Loan đã đạt được tiến bộ trong những năm gần đây và cũng đã gia tăng ngân sách quốc phòng: “Nhưng thực tế là Đài Loan phải làm nhiều hơn nữa vì họ phải đối mặt với một thách thức lớn”. một mối đe dọa hiện hữu, giống như Israel.”

Ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ không thể cung cấp đủ nhanh

Một vấn đề là Mỹ không thể cung cấp mọi thứ mà Đài Loan đặt hàng. Hiện có các đơn đặt hàng mở trị giá khoảng 20 tỷ USD. Chúng bao gồm máy bay chiến đấu F-16 và xe tăng chiến đấu chủ lực Abrams. Nhưng cũng thiếu các loại vũ khí hạng nhẹ, cơ động cho chiến tranh bất đối xứng, chẳng hạn như hỏa tiễn phòng không cầm tay Stinger hay hỏa tiễn Javelin. Ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ đang hoạt động ở giới hạn năng lực.

Sheu Jyh-shyang từ Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc phòng (INDSR), một tổ chức nghiên cứu do Bộ Quốc phòng Đài Loan điều hành, cho biết: “Chúng tôi lo lắng vì nhiều đợt giao hàng đến rất muộn”. Vấn đề có thể trở nên tồi tệ hơn nếu Đài Loan đặt mua F-35. Nhưng “Toàn bộ NATO đều muốn có F-35, và chúng ta sẽ phải ngồi ở ghế sau.”

Những chiếc F-35 hết sức tối tân đang được tranh luận sôi nổi vì Mỹ cho đến nay vẫn chưa sẵn sàng giao chúng cho Đài Loan. Phần lớn thông tin về chiếc máy bay này là tuyệt mật. Washington lo ngại máy bay có thể rơi vào tay Bắc Kinh. Ví dụ, nếu một phi công Đài Loan tham nhũng sử dụng nó để chạy trốn vào đất liền.

Nhưng ngày nay cơ hội tốt hơn bao giờ hết, Su Tzu-yun, người cũng làm việc tại INDSR, tin tưởng. “Một yếu tố quan trọng trong quyết định của Mỹ có cung cấp hệ thống vũ khí cho Đài Loan hay không là sự cân bằng quyền lực ở cả hai bên eo biển Đài Loan”. Với J-20 và J-35, Trung Quốc hiện có trong kho vũ khí của mình 2 máy bay chiến đấu tối tân với kỹ nghệ tàng hình. Su của Nga, họ cho rằng với việc F-35 về phía Đài Loan, sự cân bằng kỹ nghệ sẽ được cân bằng.

Áp lực quân sự liên tục của Trung Quốc, đã làm Đài Loan phải đổi mới các hệ thống vũ khí lỗi thời của mình - tất cả những điều này sẽ phải chịu nhiều tiêu tốn cho chi phí quốc phòng để tân trang hoá quân đội Đài Loan. Các chuyên gia đồng ý rằng khoảng 2,5% sản lượng kinh tế mà Đài Loan hiện chi cho quốc phòng là không đủ.

Tuy nhiên, thật khó để nói bao nhiêu là số tiền phù hợp. Trump cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Washington Post vào cuối tháng 9 rằng tỷ lệ này phải là 10%. Điều này hoàn toàn phi thực tế về mặt chính trị vì nó sẽ tương ứng với phần lớn ngân sách quốc gia của Đài Loan. Sheu từ INDSR tin rằng ngân sách quốc phòng ở mức 4 đến 5% là phù hợp.

Chen Shyh-min, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Đài Loan, cho biết người dân Đài Loan sẵn sàng chi nhiều hơn cho quốc phòng. “Nhưng chỉ khi Hoa Kỳ từ bỏ ‘sự mơ hồ về chiến lược’. Cần phải có sự đảm bảo an ninh cho Đài Loan, giống như Israel đã làm”.

Sự mơ hồ về mặt chiến lược - một câu hỏi mở về việc liệu Hoa Kỳ có thực sự đến trợ giúp Đài Loan trong trường hợp bị tấn công hay không - là một hằng số trong chính sách Đài Loan của Mỹ hàng thập kỷ. Tổng thống Biden đã lùi bước một chút trước điều này khi tuyên bố rõ ràng nhiều lần rằng ông sẽ bảo vệ Đài Loan. Quan điểm của Trump về vấn đề này chưa rõ ràng.

Một sự bảo đảm an ninh rõ ràng cho Đài Loan sẽ khiến Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ. Bởi vì điều này trên thực tế có nghĩa là giấc mơ “thống nhất” hòn đảo với đất liền sẽ vẫn chỉ là một giấc mơ. Đề nghị này thường có những cuộc gây tranh cãi giữa các chuyên gia và chính trị gia ở Mỹ.

Bắc Kinh cũng sẽ coi gói vũ khí lớn nếu nó được thực hiện là một hành động khiêu khích. Klinck, cựu quan chức của Pentagon, lập luận rằng người ta không nên nản lòng vì điều này. Ở Ukraine, phương Tây không dựa đủ vào khả năng răn đe vì sợ khiêu khích Nga: “Chiến thuật này đã thất bại một cách ngoạn mục. Chúng ta không nên phạm sai lầm tương tự với Đài Loan.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 11 November 2024