MACRON MUỐN DẨN ĐẦU TRONG KÊ HOẠCH VŨ TRANG

Pháp không muốn bị Đức bỏ lại phía sau trong cuộc chạy đua vũ trang ở Âu châu. Thông báo gần đây của Emmanuel Macron về việc tăng tốc chi tiêu quốc phòng là bằng chứng cho điều này. Mặc dù tình hình tài chính căng thẳng thực tế không cho phép chi tiêu thêm, nhưng tổng thống đã ra lệnh tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng lên 64 tỷ Euro vào năm 2027. Vấn đề không chỉ nằm ở kết quả nhiệm kỳ của Macron. Đó là về tuyên bố của Pháp về vị thế lãnh đạo quân sự trong EU.

Ở Paris, cũng như ở Berlin, sức hấp dẫn của hòa bình đã bị khuất phục trong nhiều thập niên. Khi Macron chuyển đến Điện Élysée vào năm 2017, chi tiêu quốc phòng đã giảm xuống còn 32 tỷ Euro. Tuy nhiên, việc đảo ngược xu hướng này là rất khó khăn. Điều này đã thể hiện rõ qua sự chậm chạp trong viện trợ quân sự cho Ukraine, không phản ánh đúng vai trò của một cường quốc hàng đầu. Nguyên nhân không phải là do thiếu ý chí chính trị hay lo sợ Moskau, mà là do tính linh hoạt tài chính hạn chế.

Uy tín cao của Quân đội

Quân đội tiếp tục duy trì uy tín cao. Trong một cuộc thăm dò được thực hiện vào dịp lễ quốc khánh, 84% người dân Pháp cho biết họ có hình ảnh tích cực về lực lượng vũ trang của mình. Tuy nhiên, tình trạng tài chính công tồi tệ không cho phép thúc đẩy đầu tư bằng nợ như ở Đức. Trong bài phát biểu trước các lực lượng vũ trang, Macron đã nhấn mạnh đến tính cấp thiết. Khoản chi tiêu bổ sung không nên được tài trợ thông qua nợ mới. Nguyên thủ quốc gia vẫn còn khá mơ hồ về câu hỏi nguồn tiền cho việc tái vũ trang cần thiết sẽ đến từ đâu. Ông nói về việc tăng cường công việc và sản xuất, nhưng lại không trả lời được cách thức thực hiện. Rõ ràng Macron không muốn đòi hỏi thêm từ người dân. Ông để việc công bố chương trình thắt lưng buộc bụng cho thủ tướng của mình.

Việc Thủ tướng Bayrou đợi đến kỳ nghỉ hè của quốc hội mới trình bày đề cương ngân sách thắt lưng buộc bụng của mình cho thấy tình trạng nghị viện Pháp. Ông hy vọng rằng làn sóng phẫn nộ về việc cắt giảm chi tiêu sẽ lắng xuống trong kỳ nghỉ lễ. Đây là một tính toán táo bạo, vì nó cũng cho phe đối lập từ cả cánh tả và cánh hữu thời gian để tổ chức.

Phương pháp Gây mê Tập thể

Nếu chính phủ sụp đổ vào mùa thu, nếu muốn, tổng thống có thể giải tán Quốc hội một lần nữa và kêu gọi bầu cử sớm. Lệnh đóng băng hiến pháp đã hết hiệu lực. Nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy Macron sẽ tìm một giải pháp chính trị thông qua bầu cử. Ông đã thừa nhận rằng việc giải tán Quốc hội sau cuộc bầu cử Âu châu  là một sai lầm.

Nhận thức rằng nước Pháp đang trong một cuộc khủng hoảng chính trị vẫn không thay đổi. Trong nhiều thập niên, không có đa số ủng hộ các biện pháp thắt lưng buộc bụng khắc nghiệt để tái cấu trúc tài chính công, cải cách sâu rộng trong khu vực công và cắt giảm phúc lợi xã hội. Kể từ khi đảng của Macron thất bại, Quốc hội đã bị chia thành ba khối chống đối lẫn nhau. Cải cách đáng kể khó có thể xảy ra cho đến cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo vào mùa xuân năm 2027. Chính phủ thiểu số chỉ có thể câu giờ. Thủ tướng Bayrou đã thành công trong việc này với hội nghị thượng đỉnh về lương hưu. Mặc dù các cuộc đàm phán giữa các đối tác xã hội cuối cùng đã thất bại, ông đã giúp dập tắt cuộc tranh luận từng rất gay gắt về độ tuổi nghỉ hưu 64. Nước Pháp vẫn chưa thể nguôi ngoai hoàn toàn. Nhưng phương pháp gây mê tập thể rõ ràng hiệu quả hơn những lời khiển trách thẳng thắn của người tiền nhiệm.

Chiến lược biện minh cho những hạn chế ngân sách bằng nhu cầu quốc phòng ngày càng tăng có thể tỏ ra khôn ngoan về mặt chính trị. Điều này đặt phe của Marine Le Pen vào thế khó, vốn đã bị nghi ngờ là đứng về phía Putin. Nếu lãnh đạo Đảng Tập hợp Quốc gia (RN) từ chối tăng chi tiêu quốc phòng, uy tín của bà với những người Pháp yêu nước sẽ suy giảm.

Ứng cử viên tổng thống ba nhiệm kỳ cũng không chắc chắn bà sẽ tái tranh cử vào năm 2027. Đảng của bà đang phải đối mặt với rắc rối pháp lý mới, điều này có thể gây áp lực lên quá trình kháng cáo của Le Pen. Ban đầu, tòa án đã chỉ trích nhà dân túy cánh hữu này vì thiếu hiểu biết về bất công. Bà sẽ không thể tham gia cuộc bầu cử địa phương toàn quốc vào tháng 3 tới, một kiểu chạy thử. Liệu lãnh đạo đảng RN, Jordan Bardella, có đủ bản lĩnh chính trị để trụ vững trong cuộc đua tổng thống hay không vẫn còn phải chờ xem. Chậm nhất là đến vòng bỏ phiếu thứ hai, người Pháp cũng sẽ phải cân nhắc xem họ muốn giao phó vũ khí hạt nhân cho ai.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 18 Juli  2025