CUỘC ĐỐI ĐẦU ĐẦY GAY CẤN TẠI PHÒNG BẦU DỤC WHITE HOUSE GIỮA MERZ VÀ TRUMP CŨNG NHƯ VỚI VANCE TRONG NGÀY HÔM NAY
Bình luận của Stefanie Bolzen đăng trên WELT online: Chuyến thăm Washington của Thủ tướng bắt đầu từ hôm nay, nơi hai nguyên thủ quốc gia đã phải chịu đựng những cuộc tấn công dữ dội từ Tổng thống Hoa Kỳ và Phó Tổng thống của ông trước ống kính máy quay. Liệu Merz có phải đối mặt với số phận tương tự không? Năm cạm bẫy đang chờ đợi ông.
Đây sẽ là một trong những cuộc bổ nhiệm quan trọng nhất trong nhiệm kỳ của ông cho đến nay, mà Friedrich Merz sẽ tham dự vào hôm nay, thứ năm 5 Juni. Thủ tướng dự kiến sẽ gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Washington ngay trước buổi trưa (giờ địa phương) và hàn gắn mối quan hệ căng thẳng xuyên Đại Tây Dương.
Thật không hay khi White House thay đổi kế hoạch đón tiếp vị khách đến từ Berlin vào tối muộn thứ Tư. Merz ban đầu được lên lịch dùng bữa trưa với Trump sau cánh cửa đóng kín, một cơ hội để giải quyết những điểm bất đồng tiềm ẩn. Bây giờ, bữa trưa tại Phòng Nội các rộng rãi ở Cánh Tây sẽ chỉ diễn ra sau khi nhà lãnh đạo CDU của Đức sẽ đối đầu với Trump và nhóm của ông, cũng như các phóng viên, tại Phòng Bầu dục.
Văn phòng của tổng thống Hoa Kỳ này đã trở nên khét tiếng. Kể từ khi Trump trở lại nắm quyền, nơi này đã trở thành một chiếc ghế nóng. Đối với Tổng thống Ukraine Wolodymyr Selenskyj, sự xuất hiện của ông tại đó vào cuối tháng 2 đã trở thành một thảm họa. Vài tuần trước, Trump đã vu cáo Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa về tội "diệt chủng" đối với những người nông dân da trắng ở đất nước ông trước các ống kính máy quay trực tiếp của truyền thông.
Thủ tướng Đức sẽ ra sao khi phải đối mặt với một Trump khó lường và Phó Tổng thống J.D. Vance, người nổi tiếng thích khiêu khích? Lãnh đạo CDU phải chuẩn bị cho 5 cạm bẫy tiềm tàng này ở Washington.
Tranh chấp về chính sách Ukraine
Chỉ vài giờ trước khi Merz đến, Trump đã nói chuyện qua điện thoại với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin. Tổng thống Hoa Kỳ đã tuyên bố một cách thiếu phê phán rằng Putin đã tuyên bố "rất rõ ràng" rằng ông "phải đáp trả" các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine. Sự leo thang có thể thấy trước này, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cuộc gặp với Merz. Thủ tướng gần đây đã tuyên bố rằng, Đức sẽ dỡ bỏ các hạn chế về tầm bắn đối với cá vũ khí được Đức chuyển giao cho Ukraine. Merz có thể sẽ cho phép chuyển giaohỏa tiễn hành trình Taurus cho Kiew.
Ngược lại, Trump cho đến nay vẫn chưa làm gì trong các nỗ lực đàm phán gây sức ép lên Putin. Đồng thời, Tổng thống Hoa Kỳ cảnh báo không nên tạo thêm áp lực để có thể xảy ra "Chiến tranh thế giới thứ ba". Trong khi đó, có những báo cáo trên truyền thông Hoa Kỳ rằng Pentagon gần đây đã giữ lại các hệ thống vũ khí quan trọng cho Kiew. Việc tài trợ cho quân viện tiếp theo sẽ không có gì chắc chắn.
Trump muốn nhượng bộ về chính sách thương mại
Trump bị ám ảnh bởi ngành kỹ nghệ ô tô của Đức. Một mặt, việc các nhà sản xuất ô tô Hoa Kỳ không thể theo kịp ô tô Đức là một cái gai trong mắt ông Trump. Mặt khác, ông đang yêu cầu sản xuất nhiều hơn ở Hoa Kỳ. White House muốn bảo đảm, các nhà sản xuất ô tô cũng sản xuất các thành phần cốt lõi của họ, động cơ, tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, đây là những nhượng bộ mà Merz không thể thực hiện, ông không thể nói thay cho nền kinh tế Đức. Một phái đoàn đại diện của ngành sản xuất ô tô không có mặt trong chuyến đi này với Merz.
Merz chỉ có thể chỉ ra một đề nghị mới từ Brüssel. Theo Politico loan tin, các nhà lãnh đạo của ngành kỹ nghệ ô tô Đức, bao gồm Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic và Bộ trưởng Kinh tế Đức Katherina Reiche, đã thảo luận về đề nghị của EU nhằm nới lỏng các quy định về các xe tự đông vào thứ Ba 3/6. Điều này đặc biệt làm hài lòng nhà sản xuất ô tô Tesla của Hoa Kỳ, công ty dẫn đầu thị trường trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, trong tranh chấp thuế quan, Merz không thể đưa ra bất kỳ nhượng bộ chắc chắn nào cho Trump, vì thương mại là trách nhiệm của Ủy ban EU, đơn vị tiến hành đàm phán cho tất cả 27 thành viên. Tuy nhiên, ông có thể xoa dịu Trump bằng cách chỉ ra rằng Berlin hiện không có kế hoạch đánh thuế kỹ thuật số đối với các công ty Hoa Kỳ. Theo nhận định của báo Bild, các báo cáo về các kế hoạch như vậy đã gây ra căng thẳng với Trump ngay trước chuyến thăm.
Nguy cơ khiêu khích công khai
Đây là cái bẫy mà các quan chức chính phủ và nhà ngoại giao Đức lo ngại. tại Phòng Bầu dục, Merz không chỉ gặp Trump mà còn có thể gặp cả phó tổng thống của ông, J.D. Vance. Chính ông là người đã đóng góp đáng kể vào sự leo thang trong cuộc gặp với Selenskyj. Lịch sử của Trump với Thủ tướng Đức rất phức tạp. Trong chiến dịch tranh cử, Merz đã có những lời lẽ mạnh mẽ với Vance. "Tôi phản đối sự can thiệp như vậy", ông nói, ám chỉ đến bài phát biểu của mình tại Munich, đồng thời nói thêm: "Tôi sẽ không để một phó tổng thống Mỹ ra lệnh cho tôi nên nói chuyện với ai ở đây tại Đức".
Có hai cách để cuộc trò chuyện chuyển sang giải quyết vấn đề AfD hoặc vấn đề tự do ngôn luận. Hoặc là Vance tự nêu vấn đề, hoặc—nhiều khả năng hơn, một phóng viên sẽ hỏi về vấn đề này. Brian Glenn, phóng viên của đài phát thanh cánh hữu "Real America's Voice", người đã hỏi Selenskjy tại sao ông không mặc Veston, sẽ là ứng cử viên sáng giá. Cựu đại sứ của Trump tại Berlin, Richard Grenonell, đã cáo buộc Merz gian dối trong chương trình "X" phát sóng hôm thứ Tư. Ông cho biết Merz phải bị "kết án" tại Washington vì chỉ trích chính phủ Hoa Kỳ. Grenell biết rằng Merz phản ứng bốc đồng và dễ bị khích động.
Kỳ vọng của cử tri trong nước
Nếu Trump muốn đối đầu với Merz, Thủ tướng Đức không thể mềm mỏng. Trong nước, cử tri của ông muốn thấy lập trường rõ ràng. Theo một nghiên cứu do Infratest Dimap thực hiện thay mặt cho "Tagesthemen" và WELT của đài truyền hình quốc gia ARD, đối với 73% người Đức, Hoa Kỳ hiện không còn là đối tác đáng tin cậy nữa.
Các nhóm đảng CDU và đại diện EU đang yêu cầu người đứng đầu chính phủ Đức phải tỏ ra rất tự tin. EU và Đức là đối tác thương mại quan trọng nhất của Hoa Kỳ với 450 triệu người tiêu dùng. Nhưng sự tự tin quá mức có thể nhanh chóng bị hiểu là một sự khiêu khích trong Phòng Bầu dục. Merz có thể không muốn mạo hiểm tranh chấp với Trump trước ống kính máy quay vì lợi ích của các cuộc thăm dò ý kiến tốt trong nước.
Ghế nóng thứ hai tại Fox News
Ghế nóng trong Phòng Bầu dục là không đủ đối với Thủ tướng Merz. Trước chuyến bay trở về Berlin, ông sẽ trả lời hai cuộc phỏng vấn. Một cuộc sẽ được thực hiện trên CNN, cuộc thứ hai trên Fox News. Riêng đài Fox New được biết là đài truyền hình này gần như là tiếng nói của Trump. Những người điều hành thường thực hiện các cuộc phỏng vấn với nội dung theo phong cách "Nước Mỹ trên hết", theo đó Âu Châu và Đức đang theo đuổi các chính sách di cư sai lầm, đàn áp quyền tự do ngôn luận và đầu tư quá ít vào việc bảo vệ chính họ. Merz sẽ phải chuẩn bị cho những câu hỏi khó. Tuy nhiên, người bạn của Trump là Bret Baier, người dẫn chương trình nổi tiếng nhất của Fox, đang đi nghỉ.
CNN có thể sẽ giúp mọi việc dễ dàng hơn cho chính trị gia Merz. Kể từ khi Trump tái đắc cử, đài truyền hình đã định vị mình là phe đối lập truyền hình với Đảng Cộng hòa. Tiếng Anh tuyệt vời của Merz là một lợi thế bổ sung. Nhưng ngay cả trên CNN, những câu hỏi có thể xuất hiện khiến thủ tướng Đức sẽ có những bất ngờ.
Vũ Thái AN, người lính VNCH, ngày 5 Juni 2025