ĐỨC DALAI LAMA MỘT NHÀ SƯ MỘT NHÀ SƯ ĐI DÉP CHỐNG LẠI VỚI THẾ KỰC TỪ TRUNG QUỐC.
Der Spiegel viết: "Ông ấy từng vẫy khăn choàng trắng quanh vai để chào đón khách. Ngày nay, một nhà sư làm như vậy". Nhưng ông vẫn nở nụ cười tinh nghịch mà ông đã sử dụng rất thành công trong hơn sáu thập niên để chống lại những yêu cầu và sự đàn áp của một thế lực thế giới.
Đức Đạt Lai Lạt Ma (Dalai Lama) là danh hiệu chính thức của nhà lãnh đạo tinh thần của người Tây Tạng. Ông là bậc thầy cao nhất (Trülku) trong hệ thống cấp bậc của trường phái Gelug thuộc Phật giáo Tây Tạng. Một "bậc giác ngộ" (Bồ tát), một "người thầy giống như đại dương".
Cho đến cuối những năm 1950, ông cũng là người cai trị thế tục của Tây Tạng. Sau đó, dưới thời Mao Trạch Đông, Đảng Cộng sản Nhân dân Trung Quốc đã giành được quyền kiểm soát cuối cùng đối với quốc gia Himalaya này. Đức Đạt Lai Lạt Ma đã trốn đi lưu vong và thành lập một chính phủ Tây Tạng lưu vong tại Dharamsala, miền bắc Ấn Độ. Kể từ đó, người Trung Quốc hoàn toàn kỳ thị với ông.
Ông trở thành Đức Đạt Lai Lạt Ma khi còn nhỏ
Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 (từ năm 1474) sinh ngày 6 tháng 7 năm 1935, tại một ngôi làng nhỏ ở đông bắc Tây Tạng, là người con thứ hai trong số 16 người con của một gia đình nông dân. Ông chưa đầy hai tuổi khi một phái đoàn gồm bốn nhà sư Phật giáo, theo những linh ảnh và lời sấm truyền huyền bí, xác định ông là sự tái sinh của Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 13, người đã mất năm 1933.
Đứa trẻ đã được gia đình chuộc lại. Họ đưa ông đến thủ đô Lhasa, nơi mà khi mới bốn tuổi, ông được đặt tên là Jetsun Jampel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso – "Đức Thánh, Đức Chúa nhân từ, Người bảo vệ đức tin từ bi, Đại dương trí tuệ" và được tấn phong làm Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 tại Cung điện Potala vào ngày 22 tháng 2 năm 1940. Mười năm sau, Tenzin Gyatso cũng được tuyên bố là một nhà cai trị thế tục.
Ông đã chinh phục thế giới bằng nụ cười của mình.
Sau khi trốn thoát, chàng trai trẻ đã chinh phục thế giới bên ngoài phạm vi ảnh hưởng của Trung Cộng bằng nụ cười của mình. Câu hỏi là, liệu Đức Đạt Lai Lạt Ma ngây thơ hay khôn ngoan về mặt chính trị đã nhanh chóng được trả lời theo chính lời của ông: "Nếu bạn nghĩ mình quá nhỏ bé để tạo ra sự khác biệt, hãy thử ngủ với một con muỗi trong phòng xem".
Khi ông từ bỏ quyền lực chính trị vào năm 2011, ông đã lên đến địa vị giống như một vị thần với tư cách là người có thẩm quyền cao nhất về bất bạo động, hòa bình và khoan dung. Theo tờ báo "Welt", không có gì ngạc nhiên khi ngay cả ở Âu châu, Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn được yêu thích hơn cả Giáo hoàng. "Ông ấy không có sự dè dặt với bất kỳ ai. Ông ấy không cấm đoán điều gì và không yêu cầu bất kỳ điều gì từ những người theo Tây phương của mình, chắc chắn không phải là sự tuân thủ các giáo điều. Tôn giáo của ông, Phật giáo, không tuyên bố một vị trí độc nhất như những người theo thuyết độc thần. Đức tin này khoan dung với các giáo phái và cách suy nghĩ khác. Đức Đạt Lai Lạt Ma hiện thân cho lý tưởng về một tôn giáo hòa bình này".
Theo tờ "Spiegel": Ông tự nhiên mỉm cười và thể hiện mình là bạn của mọi người. "Tôi là những gì bạn muốn tôi là. Mọi người không nghe những câu nói như vậy từ các chính trị gia hoặc các nhà lãnh đạo tôn giáo khác. Ngày nay, tình bạn với Đức Đạt Lai Lạt Ma, người đoạt giải Nobel Hòa bình năm 1989, đại diện cho danh tiếng vô song và sự khác biệt về đạo đức cao. Ai mà không muốn trở thành bạn của ông chứ?
Tình bạn với Heinrich Harrer và Richard Gere
Ngôi sao Hollywood Richard Gere (75) đã là bạn của ông trong một thời gian dài. Năm 2018, người theo đạo Phật đã cải đạo và người vợ thứ ba đang mang thai của ông, Alejandra Silva, đã được Tendzin Gyatso ban phước cho đứa con chưa chào đời của họ. Gere sống bán thời gian ở Dharamsala, thành lập Ngôi nhà Tây Tạng ở New York và ủng hộ chính phủ Tây Tạng Tự do lưu vong. Khi ông chỉ trích chính sách Tây Tạng của Trung quốc tại Lễ trao giải Oscar năm 1993, người Trung Quốc không khoan nhượng đã tuyên bố người bạn của Đức Đạt Lai Lạt Ma là Persona non grata.
Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng duy trì mối quan hệ hữu nghị với các quốc gia nói tiếng Đức. Mối liên hệ này chủ yếu là do Heinrich Harrer (1912-2006) người Áo. Nhà leo núi, nhà thám hiểm và tác giả đến từ Carinthia đã tham gia một chuyến thám hiểm Himalaya của Đức từ năm 1939 khi ông bị người Anh giam giữ tại Ấn Độ khi Thế chiến II bùng nổ. Sau khi trốn thoát khỏi trại, ông đã đến Tây Tạng và cuối cùng đã gặp Đức Đạt Lai Lạt Ma mười một tuổi, người được tôn thờ như một vị thần, vào năm 1946 tại thành phố Lhasa khi đó còn bị cấm.
Harrer đã trở thành giáo viên của ông và dạy Tenzin Gyatso tiếng Anh, địa lý và toán học. Ông thậm chí còn lập một rạp chiếu phim riêng cho nhà sư trẻ tuổi. Một tình bạn đã phát triển và kéo dài suốt cuộc đời.
Năm 1952, Heinrich Harrer trở về quê hương và viết cuốn sách "Bảy năm ở Tây Tạng: Cuộc sống của tôi tại Triều đình Đức Đạt Lai Lạt Ma". Cuốn sách đã được dịch sang 53 thứ tiếng và được dựng thành phim vào năm 1997, với sự tham gia của Brad Pitt (61). Mối liên hệ giữa Harrer và Tenzin Gyatso không bao giờ chấm dứt. Năm 1992, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã đến thăm người bạn của mình vào sinh nhật lần thứ 80 của ông tại quê hương Hüttenberg ở Carinthian, năm 2002, ông đã đến đây vào sinh nhật lần thứ 90 của mình và năm 2006, bốn tháng sau khi Harrer qua đời, ông đã đặt viên đá nền móng cho Trung tâm Tây Tạng Hüttenberg.
"Một nhà sư đi dép lê" chống lại một cường quốc thế giới
Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng là bạn của một cựu chính trị gia hàng đầu của Đức. Cựu Bộ trưởng, Chủ tịch Hesse Roland Koch (67), một người khá mạnh mẽ đã gặp được sự dịu dàng của Phật tử. Thật đáng kinh ngạc, họ đã hòa hợp trong hơn 40 năm.
Vài ngày trước, Koch đã bảo vệ người bạn của mình trước ảnh hưởng của giới lãnh đạo Trung Quốc. Nhà lãnh đạo tinh thần hiện tại của Phật giáo Tây Tạng phải chống lại "những nỗ lực của Trung Quốc nhằm phá hủy tôn giáo" trong quá trình tìm kiếm người kế nhiệm, Koch nói với "Redaktionsnetzwerk Deutschland" (mạng lưới phóng viên Đức).
Cựu chính trị gia này đang ám chỉ đến sự kế vị của Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14. Nhân dịp sinh nhật lần thứ 90 của mình, Tenzin Gyatso đã tuyên bố trong một thông điệp Video rằng ông sẽ bả đảm sự tồn tại liên tục của thể chế nhà lãnh đạo tinh thần của người Tây Tạng, như đã đưa tin trên "Spiegel". Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc cũng muốn Bắc Kinh tham gia vào việc bổ nhiệm vị trí này. "Sự tái sinh của những nhân vật Phật giáo vĩ đại như Đức Đạt Lai Lạt Ma và Đức Panchen Lama phải được xác định bằng cách rút thăm từ chiếc bình vàng và sau đó được chính quyền trung ương chấp thuận", Bộ Ngoại giao gần đây đã tuyên bố.
Quan điểm của Đức Đạt Lai Lạt Ma có sức mạnh bất thường: Việc xác định Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 15 "hoàn toàn" phụ thuộc vào văn phòng của ông có trụ sở tại Ấn Độ. "Không ai khác có thẩm quyền can thiệp vào vấn đề này." Có vẻ như Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã có ứng cử viên trong đầu.
Theo như lời lẽ của Trung Quốc. rất sợ ông già như quỷ sợ nước thánh. Ông là một người ly khai, một "con sói đội lốt nhà sư", người muốn kiểm soát Tây Tạng không chỉ về mặt chính trị, quân sự và kinh tế, mà còn về mặt tinh thần. Việc kế vị Đức Đạt Lai Lạt Ma là một "cuộc thi kỳ lạ", theo nhận xét của "Der Spiegel": "một nhà sư đi dép lê" đang chống lại một cường quốc thế giới.
Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 7 Juli 2025
