TẠI SAO BÀ NGÔ ĐÌNH NHU ĐƯỢC XEM LÀ ĐỆ NHẤT PHU NHÂN ?

Mấy ngày qua, sau khi post bài " NGẮM NÉT ĐÀI CÁC CỦA ĐỆ NHẤT PHU NHÂN VNCH ĐỆ NHẤT VÀ ĐỆ NHẤT PHU NHÂN HOA KỲ MELANIA TRUMP ", đã có một số bè bạn của Kim Anh đặt câu hỏi: sao lại gọi bà Trần Thị Lệ Xuân là " Đệ NHất Phu Nhân". Đúng ra các câu hỏi này thuờng gặp trên mạng khi có bài viết về bà Nhu từ những năm về trước. Tôi thường không quan tâm tới những việc nhỏ nhặt này nên không trả lời. Hôm nay lại thấy các bạn hỏi lần nửa, nên tôi đành phải giải thích cụm từ "First Lady", cho rỏ nghĩa hơn.

Từ ngữ " Đệ nhất phu nhân", thường được gọi những người phụ nữ quyền lực hàng đầu của một quốc gia, không nhất thiết là vợ người đứng đầu cơ quan hành pháp của một quốc gia. Trong nền đệ nhất cộng hòa, tổng thống Ngô Đình Diệm, người đứng đầu cơ quan hành pháp, nhưng ông là một người độc thân không có vợ, nên người có quyền lực sau ông Diệm là ông cố vấn Ngô Đình Nhu bào đệ của ông Diệm, là người Tổng Thơ Ký đảng Cần Lao Nhân Vị, là người kiến trúc sư cho nền tảng chính trị của VNCH đệ nhất.

Thế nên báo chí  trong và ngoài nước vào thời đó thường xem bà Trần Thị Lệ Xuân tức vợ ông Ngô Đình NHu là đệ nhất phu nhân, vì bà là người đứng ra tiếp đón các vị phu nhân của các quốc gia bạn mổi khi đến VN, và thay mặt tổng thống để tổ chức những những buổi lễ về phụ nữ hay những việc về ũy lạo từ thiện... đó là những việc mà ông Diệm thường giao phó cho bà Nhu - Đó cũng là việc làm thường thấy nơi  các phu nhân của các lãnh đạo quốc gia trên thế giới. 

Theo định nghĩa của người Mỹ, Đệ nhất phu nhân (First Lady), là chức danh của vợ của một nguyên thủ quốc gia hay thống đốc tiểu bang. Tiếng Spanien gọi là Primera Dama, Pháp thì gọi là Première dame. 

Trường hợp đặc biệt với các tổng thống Hoa Kỳ độc thân, góa bụa hoặc đã ly hôn, các thành viên nữ khác trong gia đình sẽ đảm nhận vai trò của đệ nhất phu nhân như; chị gái, em gái, con gái lớn, cũng có thể là cháu gái hay con dâu.

Người Đức rất thoáng về cụm từ First Lady (đệ nhất phu nhân):

Khác với một số các quốc gia khác, đệ nhất phu nhân chỉ dành cho vợ tổng thống, Thủ Tướng, Thống đốc hay các quốc vương, dân Đức có cách gọi " đệ nhất phu nhân" khác hơn các quốc gia khác:

*Trường hợp cựu Tổng Tống Đức Joachim Gauck, ông và vợ chính thức tức bà  Hansi Gauck đã sống riêng với nhau trên 20 năm nhưng không có ly dị, ông này sống với người bạn đời (Lebensgefährtin) là một phóng viên tên là Daniela Schad, bà phóng viên lại được xem là " Đệ Nhất Phu Nhân", chứ không phải bà vợ chính thức của ông này là bà Hansi Gauck.

*Trường hợp khác về ông Thủ tướng Đức Konrad Adenauer (5. Januar 1876 in Köln; † 19. April 1967), con gái của ông là Libet Werhahn cũng được coi là Đệ nhất phu nhân, vì vợ ông đã qua đời vào thời điểm ông trở thành Thủ tướng Đức.

Thiết nghĩ qua sự trình bày trên của tôi, có thể giúp các bạn giải tỏa được một số thắc mắc về cụm từ " First Lady". 

Hậu duệ VNCH vùng nam Đức Le Kim Anh 24.10.2022