KHỐI EU RẠN NỨT ? - SLOVAKEI MỞ RỘNG QUAN HỆ HỢP TÁC VỚI TQ BẤT CHẤP HÀNG RÀO THUẾ QUAN CỦA EU ĐANG TRỪNG PHẠT

Trong bối cảnh tranh chấp thương mại leo thang giữa Liên minh châu Âu và Trung Quốc, thành viên EU Slovakei đã quyết định thiết lập quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn với TQ. Thủ tướng Slovakei Robert Fico, người hiện đang có chuyến công du tới Trung Quốc, hôm thứ Sáu 1/11/2024 đã công bố tại Bắc Kinh, cùng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, việc thiết lập một “quan hệ đối tác chiến lược” mới nhằm tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Ông Tập cho biết Trung Quốc sẽ tăng cường hợp tác với Slovakia trong các lĩnh vực như năng lượng mới, giao thông và tiếp liệu cũng như phát triển cơ sở hạ tầng. Trung Quốc cũng đã quyết định cho phép công dân Slovakei nhập cảnh miễn thị thực lên tới 15 ngày. Ông Tập tiếp tục: “TQ coi trọng mối quan hệ với châu Âu. Ông hy vọng Ủy ban EU mới sẽ bám sát định hướng hợp tác giữa Trung Quốc và EU, theo đuổi chính sách Trung Quốc tích cực và thực dụng, giải quyết những khác biệt một cách thích hợp và tránh chính trị hóa các vấn đề kinh tế.

Nhưng nó không giống như vậy. Ủy ban EU vừa áp dụng thuế trừng phạt nhập cảng xe điện TQ bổ sung: lên tới 35,3% đối với ô tô điện sản xuất tại Trung Quốc. Slovakei, quốc gia cũng sản xuất các mẫu xe Volkswagen để xuất khẩu, là một trong năm quốc gia EU lên tiếng phản đối thuế quan vì lo ngại bị ảnh hưởng bởi các khoản thuế trả đũa có thể xảy ra.

Vì lý do này, Đức là quốc gia bỏ phiếu chống lại việc áo thuế của EU lên xe điện TQ. Các mức thuế trừng phạt của EU có thể gây khó khăn và nguy hiểm cho các nhà sản xuất ô tô Đức vốn đang chìm trong khủng hoảng ở hai khía cạnh: Một mặt, bản thân họ bị ảnh hưởng bởi các mức thuế đã được quyết định. BMW sản xuất Mini điện tại Trung Quốc và nhập cảng vào EU, Volkswagen cũng làm điều tương tự với Cupra Tavascan. Các loại thuế mới này được bổ sung vào mức thuế nhập cảng thông thường của EU là 10% đối với ô tô. Thứ hai, các biện pháp trả đũa của Bắc Kinh sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của họ tại thị trường bán hàng quan trọng là Trung Quốc.

Vẫn chưa rõ chính xác các biện pháp đối phó có thể trông như thế nào. Theo báo cáo của hãng tin Reuters, chính phủ Trung Quốc ban đầu đã ra lệnh cho các nhà sản xuất ô tô từ Trung Quốc xem xét các khoản đầu tư lớn vào châu Âu. Hai người quen thuộc với vấn đề này nói với Reuters rằng các công ty Trung Quốc đã được lệnh ưu tiên các quốc gia EU phản đối mức thuế đặc biệt đối với ô tô điện từ Trung Quốc. Mục đích là nhằm tạo ra một “rào cản” vào EU, bao gồm 27 quốc gia.

Theo Reuters, các nhà cung cấp Trung Quốc bao gồm BYD, SAIC và Geely đã được thông báo về dây chuyền mới tại một sự kiện của Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 10/10/2024. Đại diện của nhiều hãng xe nước ngoài cũng có mặt. Các công ty được khuyến khích đầu tư vào các nước EU phản đối thuế quan.

SAIC hiện đang tìm kiếm địa điểm ở châu Âu cho một nhà máy sản xuất ô tô điện mới. Công ty Trung Quốc cũng đang lên kế hoạch xây dựng một trung tâm cung ứng ở Pháp - nhưng quốc gia này là một trong những quốc gia ủng hộ mạnh mẽ nhất các mức thuế trừng phạt của EU. BYD đang xây dựng một nhà máy ở Hungary. Theo những người trong cuộc, công ty hiện đang xem xét chuyển trụ sở chính ở châu Âu từ Hòa Lan sang Hungary - quốc gia Đông Âu này phản đối thuế quan.

Hai quốc gia từng làm rầu khối EU, đầu tiên là Ungarn ( Hung Gia Lợi) với thủ tướng Orban, người từng có mối quan hệ thân thiết với Nga và TQ, trong bối cảnh căng thẳng về chính trị và thương mại với Nga và từ cuộc chiến thương mại với TQ. Nước thứ hai là Slovakei, với thủ tướng Robert Fico, là người chỉ trích mạnh mẽ Ủy ban Ursula von der Leyen cũng như các chính sách đối ngoại và quân sự của bà liên quan đến việc Nga xâm lược Ukraine.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 2 November 2024