CỐ VẤN CAO CẤP CỦA KHOMENEI TIẾT LỘ: IRAN SẲN SÀNG THỎA THUẬN HẠT NHÂN VỚI HOA KỲ

Iran cho biết nước này sẵn sàng ký một thỏa thuận hạt nhân mới với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump với điều kiện mọi lệnh trừng phạt kinh tế được dỡ bỏ. Một cố vấn cao cấp  của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei nói với NBC News.

Theo Ali Shamkhani, việc thỏa thuận như vậy, Iran sẽ cam kết không phát triển vũ khí hạt nhân, loại bỏ kho dự trữ Uranium làm giàu và chỉ làm giàu Uranium ở mức cần thiết cho mục đích dân sự. Ngoài ra, các thanh tra viên cần phải bảo đảm sự kiểm soát quốc tế đối với chương trình hạt nhân của Iran.

Đổi lại, Shamkhani tiếp tục, chính phủ Hoa Kỳ phải cam kết dỡ bỏ ngay lập tức mọi lệnh trừng phạt kinh tế đối với Iran. Khi được hỏi liệu Iran có sẵn sàng ký kết ngay hôm nay trong những điều kiện này hay không, ông trả lời: “Có”.

Vào thứ Tư 14/5, Trump bày tỏ sự tin tưởng rằng các cuộc đàm phán hạt nhân của chính quyền ông với Iran sẽ dẫn đến được một thỏa thuận. “Tôi có cảm giác mọi chuyện sẽ ổn thỏa”, Trump phát biểu trong chuyến thăm Katar. Đã qua 4 vòng đàm phán giữa hai nước kể từ tháng 4 tới nay. Ngoài ra, Đức, Pháp và Anh muốn tiếp tục đàm phán hạt nhân với Iran vào thứ sáu 16/5.

Trước đó, trong chuyến thăm thủ đô Riyadh của Saudi Arabien, Trump đã phát biểu tại một cuộc họp với các nhà lãnh đạo vùng Vịnh: "Tôi muốn đạt được một thỏa thuận với Iran". Tuy nhiên, điều này đòi hỏi Teheran phải “ngừng tài trợ cho khủng bố, chấm dứt các cuộc chiến tranh ủy nhiệm đẫm máu và từ bỏ vĩnh viễn và có thể kiểm chứng được việc theo đuổi vũ khí hạt nhân”.

Tại cuộc họp, Tổng thống Hoa Kỳ cũng kêu gọi “tất cả các quốc gia” ủng hộ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với Iran. Trong những tuần gần đây, chính phủ Hoa Kỳ đã mở rộng thêm lệnh trừng phạt đối với Teêran, áp đặt lệnh trừng phạt đối với các tổ chức và cá nhân có liên quan đến ngành kỹ nghệ dầu mỏ và chương trình hạt nhân của nước này.

Các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Iran bắt đầu vào ngày 12 tháng 4. Teheran mô tả vòng đàm phán mới nhất diễn ra vào Chủ Nhật  tuần trước tại Oman là "khó khăn nhưng hữu ích" và một quan chức chính phủ Hoa Kỳ đã bày tỏ "sự khích lệ" của mình sau đó.

Trong chuyến thăm Saudi Arabiên hôm thứ Ba 13/5, Trump một lần nữa đe dọa sẽ gây "áp lực tối đa" lên Iran nếu các cuộc đàm phán thất bại. Ông cáo buộc giới lãnh đạo Iran “đánh cắp tài sản của người dân để tài trợ cho khủng bố và đổ máu ở nước ngoài”.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Aragchi mô tả những tuyên bố này vào thứ Tư là “rất gây hiểu lầm”. Thay vào đó, chính các lệnh trừng phạt và đe dọa chống lại Iran đang cản trở sự tiến bộ của đất nước này, ông nói.

Theo các nguồn tin ngoại giao Pháp, các cuộc đàm phán giữa Đức, Pháp và Anh với Iran sẽ tiếp tục vào thứ Sáu này tại Istanbul. Theo thông tin này, cuộc họp sẽ diễn ra ở cấp giám đốc chính trị.

Aragchi cũng thông báo về cuộc đàm phán với phía Âu châu vào thứ sáu tại thủ đô Thổ ​​Nhĩ Kỳ. Các cuộc đàm phán này ban đầu được lên kế hoạch diễn ra vào đầu tháng 5 nhưng đã bị hoãn lại.

Đức, Pháp và Anh nằm trong số những nước ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran, mà sau đó Trump đã đơn phương chấm dứt trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình (2017-21). Vào thời điểm đó, ông lại áp dụng các biện pháp trừng phạt nặng nề đối với đất nước này. Để đáp lại, Teheran dần dần rút lại cáctrách nhiệm của mình theo thỏa thuận.

Vào thời điểm đó, Trump biện minh cho việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân bằng cách nói rằng nó không đủ đáp ứng toàn diện yêu cầu. Thỏa thuận này nhằm mục đích ngăn chặn Iran chế tạo bom hạt nhân. Teheran phủ nhận việc theo đuổi vũ khí hạt nhân; Nước này tuyên bố rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ mục đích dân sự.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 16 Mai 2025