THEO TIẾT LỘ CỦA GIÁM ĐỐC IAEA RAFAEL GROSSI: IRAN CÓ THỂ TIẾP TỤC LÀM GIÀU URANIU TRONG VÒNG VÀI THÁNG.

Tin từ tờ DER SPIEGEL cho biết: Teheran đã đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế. Trong một cuộc phỏng vấn, người đứng đầu cơ quan này đã nói về Uranium làm giàu cao của chế độ này, điều này trái ngược với lời Tổng thống Hoa Kỳ Trump đã tuyên bố.

Sau các cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào ba cơ sở hạt nhân của Iran, mức độ thiệt hại chính xác vẫn chưa rõ ràng. Và miễn là các nhà quan sát độc lập không được phép vào nước này, điều này khó có thể thay đổi. Tuy nhiên, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Rafael Grossi, ước tính rằng Iran có thể tiếp tục làm giàu Uranium trong vòng vài tháng. Ông đã nói điều này trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình CBS của Hoa Kỳ, dự kiến ​​phát sóng vào Chủ Nhật.

Người Iran có thể làm giàu Uranium trở lại "trong vòng vài tháng" hoặc thậm chí "ít hơn", bằng cách xử dụng một số chuỗi máy ly tâm, Grossi cho biết. Đầu tiên, không có "thiệt hại hoàn toàn" đối với các cơ sở hạt nhân, và thứ hai, Iran vẫn có khả năng chế tạo tiếp tục. "Vì vậy,  họ có thể sẽ bắt đầu lại khi tình hình ổn định."

Ngoài ra, không rõ điều gì đã xảy ra với 408 kg Uranium ước tính mà Iran đã làm giàu lên 60% sau các vụ đánh bom. "Chúng tôi không biết vật liệu này có thể ở đâu", người đứng đầu IAEA, Grossi cho biết một số Uranium làm giàu cao có thể đã bị phá hủy trong các cuộc tấn công, "nhưng một số có thể đã bị lấy đi trước đó."

Israel đã phát động một cuộc tấn công lớn vào Iran vào ngày 13 tháng 6, lấy lý do là các chương trình hỏa tiễn và hạt nhân tối tân của Iran. Đổi lại, Iran đã khiến Israel phải hứng chịu các đợt tấn công ồ ạt. Cuối cùng, Hoa Kỳ đã can thiệp vào cuộc chiến giữa Israel và Iran cách đây một tuần, ném bom các cơ sở hạt nhân của Iran ở Fordow, Natanz và Isfahan. Một lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran đã có hiệu lực vào thứ Ba 24/6 sau mười hai ngày chiến tranh.

Sau các cuộc tấn công, có nhiều tranh cãi về mức độ nghiêm trọng mà chương trình hạt nhân của Iran bị ảnh hưởng. Truyền thông Hoa Kỳ, trích dẫn một báo cáo tình báo sơ bộ, đưa tin rằng các cuộc tấn công chỉ khiến chương trình hạt nhân của Iran chậm lại vài tháng và các máy ly tâm và kho dự trữ Uranium đã làm giàu của Iran vẫn chưa bị phá hủy hoàn toàn. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bác bỏ các báo cáo này là tin giả. Theo lời kể của ông, chương trình hạt nhân của Iran đã bị chậm lại "hàng thập niên".

Trump nói về Uranium đã làm giàu của Iran: "Họ không lấy đi bất cứ thứ gì".

Vào cuối tuần, ông đã nhắc lại đánh giá của mình rằng Iran đã không lấy đi kho dự trữ Uranium của mình trước các cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân. "Điều đó rất khó khăn và chúng tôi đã đưa ra rất ít cảnh báo", Trump nói, theo các trích dẩn được công bố trước đó trong một cuộc phỏng vấn với "Sunday Morning Futures" của Fox News. "Họ vẫn chưa làm được gì cả".

Tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Den Haag, Trump đã công bố các cuộc đàm phán hạt nhân mới với Teheran vào tuần tới. Tuy nhiên, liệu các cuộc đàm phán này có diễn ra hay không và khi nào thì vẫn chưa rõ ràng. "Iran muốn gặp mặt", Trump đã cho biết tại Washington. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi đã phủ nhận rằng Teheran muốn quay lại bàn đàm phán.

Quốc hội Iran đã bỏ phiếu vào thứ  25/6 để đình chỉ hợp tác với IAEA. Trong những ngày gần đây, các quan chức Iran đã cáo buộc IAEA và Grossi đồng lõa trong các cuộc tấn công của Israel và Hoa Kỳ vào Iran vì các báo cáo của họ về chương trình hạt nhân của Iran.

Trong cuộc phỏng vấn với CBS, Grossi đã nhiều lần nhấn mạnh rằng các thanh tra IAEA cần tiếp tục công việc của mình và thanh tra các cơ sở hạt nhân của Iran sau các cuộc tấn công. Ông tuyên bố rằng sau các cuộc tấn công quân sự, một giải pháp lâu dài sẽ là cần thiết, "chỉ có thể là giải pháp ngoại giao".

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã lên tiếng vào thứ Bảy 28/6 ủng hộ chuyến thăm của các thanh tra IAEA tới Iran. Rubio giải thích trên X rằng Hoa Kỳ ủng hộ việc IAEA xem xét và giám sát chương trình hạt nhân của Iran, đồng thời ca ngợi Grossi và tổ chức của ông vì "sự tận tụy và tính chuyên nghiệp của họ".

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 29 Juni 2025