TỔNG THỐNG PHÁP MACRON THĂM NGOẠI GIAO GRÖNLAND

Macron là tổng thống Pháp đầu tiên đến thăm thủ đô Grönland (Greenland). Hành động này gửi đi một tín hiệu đến Washington. Nhưng những xung đột khác đang chờ đợi Macron ở Nuuk.

Emmanuel Macron đang đến thăm Grönland: Trên đường đến hội nghị thượng đỉnh G7 của những nền kinh tế hàng đầu  thế giới, bắt đầu vào thứ Hai tại Kananaskis, Kanada, tổng thống Pháp đang dừng chân tại thủ đô Nuuk của Grönland.

Đây là chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Pháp đến hòn đảo lớn nhất thế giới này. Và đây là một tín hiệu gởi thẳng thắn đến Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Trump đã nhiều lần đe dọa sẽ chiếm Grönland, thậm chí bằng vũ lực nếu cần thiết. "Vì lý do an ninh", ông biện minh cho động thái không mấy ngoại giao của mình.

Pháp và Âu châu đoàn kết ủng hộ hòn đảo tự trị này, hiện vẫn thuộc về Đan Mạch.

"Grönland không phải để bán, giống như Nam Cực hay các đại dương", Macron tuyên bố vào đầu tuần trước. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, người tháp tùng Macron đến Nuuk, có thể sẽ hài lòng với những tuyên bố này của Macron.

Đan Mạch sẽ đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng EU vào ngày 1 tháng 7 và đảng Dân chủ Xã hội hiện đang tìm kiếm sự ủng hộ, đặc biệt là từ các đối tác Âu châu , cho nguyên tắc bất khả xâm phạm biên giới lãnh thổ.

Trump với tham vọng chiếm nguyên liệu thô của Grönland

Tổng thống Hoa Kỳ biện minh cho tham vọng minh bằng những lời đe dọa trắng trợn của Trump về việc chiếm hòn đảo này, nếu cần thiết thì phải dùng vũ lực, với vị trí chiến lược quan trọng và nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. Ông cũng muốn có thể kiểm soát an ninh tốt hơn cho vùng Bắc Cực, vì Trung Quốc và Nga đã gia tăng sự tham gia của họ vào khu vực này.

Lập luận này gặp phải sự khó hiểu ở Grönland, vì Hoa Kỳ duy trì một căn cứ quân sự ở đó; Phó Tổng thống J.D. Vance đã đến thăm hòn đảo này vào tháng 3. Cả Nuuk và Kopenhagen đều không phản đối việc Hoa Kỳ mở rộng sự hiện diện quân sự trên đảo.

Hoa Kỳ đã có 17 căn cứ quân sự ở Grönland với hàng nghìn binh lính trong quá khứ. Tuy nhiên, họ đã quyết định giảm sự tham gia của mình vào hòn đảo Bắc Cực này. Kể từ đó, họ chỉ còn điều hành Căn cứ Không gian Pituffik với 150 binh lính. Để tăng cường sự hiện diện quân sự của mình tại Grönland, dư luận thế giới cho rằng: việc chiếm đóng và thôn tính hòn đảo này là điều  không cần thiết là không thể chấp nhận.

Tuy nhiên, việc khai thác nguyên liệu thô hết sức khó khăn và tốn kém do điều kiện khí hậu khắc nghiệt và thiếu cơ sở hạ tầng, không có đường sá bên ngoài các thành phố.

Việc Macron đi Nuuk cùng bà  thủ tướng Đan Mạch Frederiksen không được tất cả người dân Greenland đón nhận nồng nhiệt. "Mette, hãy ở nhà", Pele Broberg, lãnh đạo đảng đối lập Naleraq, đã quát tháo. "Grönland sẽ tự mình nói chuyện với các nhà lãnh đạo thế giới. Chúng tôi không cần Đan Mạch trong các cuộc đàm phán", ông nói thêm.

Broberg, người có đảng là người ủng hộ mạnh mẽ nhất cho nền độc lập hoàn toàn khỏi Đan Mạch trong nhiều năm, đang tức giận vì mối quan hệ căng thẳng giữa Kopenhagen và Grönland. Nhiều người dân Grönland đã cảm thấy bị Đan Mạch bắt nạt trong nhiều thập niên qua. "Quyền lực thực dân liên tục khiến chúng ta cảm thấy phụ thuộc vào họ", một người biểu tình tại cuộc biểu tình ủng hộ độc lập vào tháng 3 năm nay cho biết.

Mối quan hệ giữa Grönland và Đan Mạch: "Một vấn đề phức tạp"

Nhà sử học văn hóa người Đức Ebbe Volquardsen, giáo sư tại Đại học Nuuk, cũng mô tả mối quan hệ giữa Grönland và Đan Mạch là "một vấn đề phức tạp". "Mới chỉ khoảng 5 năm kể từ khi chúng ta thấy các cơ quan chính thức ở Đan Mạch sẵn sàng đặt câu hỏi về những câu chuyện được trân trọng về quá trình thực dân hóa được cho là nhân đạo của Đan Mạch", ông nói với Handelsblatt.

Kể từ khi Tổng thống Hoa Kỳ đe dọa sáp nhập, Nuuk và Kopenhagen lại trở nên gần gũi hơn. Cả chính phủ Đan Mạch và Grönland đều phản đối mạnh mẽ các kế hoạch tiếp quản của Hoa Kỳ.

Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, khi được các nhà báo hỏi, vẫn từ chối loại trừ khả năng tiếp quản hòn đảo. Bộ trưởng Ngoại giao Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen đã trả lời ngay vào thứ Sáu 13/6. "Điều này đáng bị chỉ trích và gây thất vọng, và nó góp phần gây thêm áp lực lên Đan Mạch và Grönland. Chúng tôi sẽ phản đối điều đó".

Thủ tướng mới của Grönland, Jens-Frederik Nielsen, cũng đã nhiều lần bác bỏ các mối đe dọa của Hoa Kỳ và có thể trông cậy vào sự ủng hộ của hầu hết các đảng phái khác và người dân Grönland. Với Emmanuel Macron, người dân Grönland có thêm một đồng minh hùng mạnh.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 15 Juni 2025