CUỘC CHIẾN PHÁP LÝ VỀ THUẾ QUAN GIỬA CÁC LUẬT SƯ CỦA TRUMP VÀ CÁC THẨM PHÁN TÒA TỐI CAO VÀ NHỮNG GÌ CẦN NÊN BIẾT
Theo tagesschau.de: Washington, D.C. – Một tòa phúc thẩm liên bang tại Washington đã tuyên bố phần lớn thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt là bất hợp pháp. Các khoản thuế này sẽ được giữ nguyên trong thời gian tới khi chính quyền Trump chuẩn bị kháng cáo lên Tòa án Tối cao. Điều này đánh dấu sự khởi đầu của một giai đoạn chuyển tiếp rất sôi động đầy bất ổn về chính trị và kinh tế đối với các công ty ở cả hai bờ Đại Tây Dương.
Tranh cãi tại Tòa án Tối cao: Phán quyết của các Thẩm phán về Cuộc chiến Thuế quan
Các thẩm phán chỉ trích việc Trump dựa vào Đạo luật Bình đẳng và Di trú Quốc tế (IEEPA) năm 1977, đạo luật này trao "quyền hạn rộng rãi" trong trường hợp khẩn cấp được tuyên bố, nhưng không bao gồm quyền hạn rõ ràng để áp đặt thuế quan hoặc thuế. Reuters loan tin, phán quyết nêu rõ rằng "Quốc hội khó có thể có ý định trao cho tổng thống quyền áp đặt thuế quan không giới hạn khi thông qua IEEPA."
Các mức thuế quan bị ảnh hưởng bao gồm thuế quan "có đi có lại" được ban hành vào tháng 4, mức thuế cơ bản 10% với mức tăng giá lên tới 50%, cũng như các mức thuế áp dụng đối với Trung Quốc, Kanada và Mexico vào tháng 2, được biện minh bởi các biện pháp chống Fentanyl không đầy đủ, NBC News lưu ý. Các biện pháp theo ngành như thuế quan thép và nhôm, dựa trên các luật khác, vẫn không bị ảnh hưởng cho đến thời điểm hiện tại.
Tòa án Tối cao là đấu trường tiếp theo - Thuế quan của Trump sẽ được duy trì đến 14 tháng 10
Cũng nguồn tin từ Reuters, chính thức, các mức thuế sẽ vẫn có hiệu lực cho đến ít nhất ngày 14 tháng 10 để có thể kháng cáo lên Tòa án Tối cao. Tuy nhiên, đa số bảo thủ 6-3 không bảo đảm cho tổng thống quyền tự động kháng cáo, tòa án gần đây đã hạn chế một số cách diễn giải mở rộng đối với các luật cũ.
White House nhấn mạnh vào tính hợp pháp: Một phát ngôn viên, theo Politico, tuyên bố rằng họ "đã xử dụng hợp pháp các quyền hạn thuế quan do Quốc hội trao" và kỳ vọng "một chiến thắng cuối cùng". Bản thân Trump đã viết trên Truth Social: "Nếu những mức thuế này bị dỡ bỏ, đó sẽ là một thảm họa toàn diện cho đất nước" và tuyên bố rằng họ sẽ hành động "với sự hỗ trợ của Tòa án Tối cao".
Chính sách thuế quan của Hoa Kỳ và sự bất ổn hiện tại: Hậu quả đối với Âu Châu và các thỏa thuận thương mại
EU đã áp dụng mức thuế 15% đối với hầu hết các sản phẩm kể từ ngày 7 tháng 8, kết quả của một thỏa thuận với Washington; phán quyết này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các thỏa thuận này vẫn chưa rõ ràng. Tờ New York Times cảnh báo rằng việc đảo ngược hoàn toàn thuế quan theo IEEPA có thể "tạm thời đẩy các thỏa thuận trên toàn thế giới", bao gồm cả các thỏa thuận với EU, Anh, Nhật Bản và Indonesia, "vào tình trạng hỗn loạn" cho đến khi tìm được cơ sở pháp lý thay thế.
Các nhà xuất cảng Đức phải lường trước việc điều chỉnh hợp đồng và các điều khoản leo thang giá trong thời gian ngắn. Đồng thời, các khoản thuế thép/nhôm riêng biệt về mặt pháp lý vẫn được áp dụng, một yếu tố thúc đẩy chi phí bổ sung trong các chuỗi cung ứng thâm dụng năng lượng và kim loại.
Thuế quan của Trump tại Tòa án , Những Sự kiện Quan trọng nhất
Pháp lý: Tòa Phúc thẩm tuyên bố phần lớn thuế quan của Trump là bất hợp pháp. Lý do: Đạo luật Khẩn cấp IEEPA không bao gồm thuế quan; Luật Thuế quan thuộc thẩm quyền của Quốc hội
Thuế quan bị ảnh hưởng: Thuế quan "có đi có lại" (từ tháng 4 năm 2025) + Thuế quan trừng phạt đối với Trung Quốc, Kanada và Mexico
Không bị ảnh hưởng: Thuế quan thép và nhôm dựa trên các luật khác vẫn được áp dụng
Giai đọan tiếp theo: Tòa án Tối cao ra phán quyết – Thuế quan vẫn có hiệu lực đến ngày 14 tháng 10
Hậu quả đối với Âu Châu: Chưa rõ ràng; Hàng nhập cảng từ EU hiện đang chịu mức thuế 15%
Kế hoạch B khả thi cho Donald Trump: Trump có thể chuyển sang các luật thương mại khác (ví dụ: Đạo luật Thương mại năm 1974)
Phản ứng: Trump nói về "Thảm họa", phe đối lập cho rằng Phân chia Quyền lực là chiến thắng
Kế hoạch B của Chính quyền Trump – Những điều vẫn có thể xảy ra
Ngay cả khi Trump thua tại Tòa án Tối cao, ông vẫn có thể viện dẫn các luật thương mại khác. Ví dụ, một luật năm 1962 cho phép áp thuế quan vì lý do an ninh quốc gia, và một luật khác năm 1974 cho phép các biện pháp chống lại các hành vi thương mại không công bằng. Tờ Washington Post giải thích rằng cũng có một quy định cho phép áp thuế nhập cảng lên tới 15% trên toàn thế giới trong 150 ngày. Do đó, các chuyên gia tin rằng chính quyền Trump đang nghiên cứu các chiến lược "Kế hoạch B" như vậy.
Nhưng những lựa chọn này sẽ chậm hơn, hạn chế hơn và dễ bị phản đối hơn về mặt chính trị. Hội đồng Thương mại Đối ngoại Quốc gia, một hiệp hội doanh nghiệp Hoa Kỳ, nói với tờ New York Times rằng phán quyết này là một "lời cảnh tỉnh" cho Quốc hội để họ chủ động hơn trong việc thực thi quyền áp thuế quan của mình.
Hoàn trả thuế quan của Hoa Kỳ: Rủi ro kinh tế
Tuy nhiên, các luật sư cho biết về một khả năng hoàn trả hàng tỷ đô la tiền thuế đã thu được, một thách thức sau khi Trump bị thua ở Tòa Tối Cao, về mặt hậu quả, là sẽ xảy ra với làn sóng kiện tụng có thể dự đoán trước. Các hiệp hội ngành đã phàn nàn về sự bất ổn trong kế hoạch trong nhiều tháng, và các nhà bán lẻ cũng như nhà sản xuất đã báo cáo chi phí không thể dự đoán trước và chuỗi cung ứng bị gián đoạn, chẳng hạn như tờ Süddeutsche Zeitung đã ghi nhận sự việc.
Về mặt tài chính, cũng có rất nhiều rủi ro: Một phần doanh thu thuế quan gần đây của Hoa Kỳ dựa trên các biện pháp hiện đang bị thách thức, và các quan chức và chính trị gia đang cảnh báo về sự hỗn loạn kinh tế nếu nền tảng sụp đổ, theo Politico.
Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 1 tháng 9 năm 2025