THÔNG ĐIỆP GỬI TRUMP: EU BẮT ĐẦU BỎ PHIẾU VỀ THỎA THUẬN MERCOSUR

Theo dpa: EU và các nước Nam Mỹ muốn tạo ra một trong những khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới và qua đó gửi một thông điệp tới Washington. Các đại diện doanh nghiệp gọi đây là "cơ hội cuối cùng".

Brüssels - EU đang bắt đầu quá trình bỏ phiếu cuối cùng về kế hoạch thành lập khu vực thương mại tự do quy mô lớn với liên minh Mercosur Nam Mỹ. Ủy ban EU hiện đã chuyển văn bản thỏa thuận với Brazil, Argentina, Uruguay và Paraguay tới chính phủ các nước thành viên EU và Nghị viện Âu Châu. Chính quyền Brüssels hy vọng rằng họ sẽ phê duyệt thỏa thuận này chậm nhất là vào cuối năm 2025, qua đó cho phép hoàn tất thỏa thuận.

Theo Ủy ban EU, khu vực thương mại tự do mới, với hơn 700 triệu dân, sẽ là khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới và cũng nhằm mục đích gửi đi một tín hiệu phản đối chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Kế hoạch này nhằm xóa bỏ phần lớn thuế quan và rào cản thương mại giữa EU và các nước Mercosur.

Ủy ban EU ước tính rằng thỏa thuận này có thể tăng tổng sản lượng xuất cảng hàng năm của EU sang Nam Mỹ lên tới 39% (49 tỷ Euro), và do đó hỗ trợ hơn 440.000 việc làm trên khắp Âu châu. Các ngành kỹ nghệ ô tô, cơ khí và dược phẩm đang có những cơ hội đặc biệt đáng kể. Ví dụ, ô tô nhập khẩu vào các nước Mercosur hiện đang chịu mức thuế 35%.

Không có quyền phủ quyết đối với các quy định hải quan

Thỏa thuận được thiết kế sao cho nội dung thương mại, bao gồm các quy định hải quan mới, có thể được quyết định bằng đa số phiếu và không thể bị quốc hội các nước bác bỏ. Bằng cách này, Ủy ban muốn ngăn chặn việc khu vực thương mại tự do dự kiến ​​sụp đổ do sự phản đối của từng quốc gia thành viên. Khi đó, từng quốc gia thành viên sẽ chỉ có quyền phủ quyết đối với các thỏa thuận dự kiến ​​về đối thoại chính trị và hợp tác. Cách tiếp cận tương tự cũng được lên kế hoạch cho một sửa đổi được đề xuất đối với thỏa thuận thương mại hiện có với Mexico. Quá trình bỏ phiếu cho việc này hiện cũng đã bắt đầu.

Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen đã nói về những điểm quan trọng cho tương lai kinh tế của EU. "Chúng tôi đang tiếp tục đa dạng hóa thương mại, thúc đẩy các quan hệ đối tác mới và tạo ra các cơ hội kinh doanh mới", bà nói. Các công ty EU và ngành nông nghiệp và thực phẩm Âu châu sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ việc giảm thuế quan và chi phí, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và việc làm. Đại diện cao cấp EU về Chính sách Đối ngoại và An ninh, Kaja Kallas nhấn mạnh rằng thỏa thuận này cũng là chìa khóa cho việc gia tăng ảnh hưởng thế giới của Âu châu.

Ủy ban EU đã kết thúc các cuộc đàm phán về thỏa thuận Mercosur vào tháng 12 năm ngoái bất chấp sự chỉ trích liên tục từ các quốc gia như Pháp. Gần đây nhất, tranh chấp thuế quan giữa EU và Hoa Kỳ đã mang lại động lực mới cho quá trình này. Nhiều quốc gia hiện muốn chứng minh rằng kỷ nguyên thương mại công bằng vẫn chưa kết thúc, đặc biệt là Đức.

Lo ngại về một cuộc chiến giá cả trong nông nghiệp

Tuy nhiên, những người chỉ trích kế hoạch này lo ngại rằng nông dân Âu châu có thể bị buộc phải tham gia vào một cuộc chiến giá cả tàn khốc, làm trầm trọng thêm tình trạng phá hủy rừng mưa nhiệt đới ở Nam Mỹ. Ủy ban EU và chính phủ Đức coi đây là hành động gây hoang mang. Ví dụ, chính quyền Brüssels nhấn mạnh rằng do hạn chế về số lượng, chỉ một phần nông sản nhập cảng từ các quốc gia Mercosur sẽ được hưởng lợi từ thỏa thuận. Ví dụ, đối với thịt bò, giới hạn là 1,5% sản lượng của EU, và đối với thịt gia cầm là 1,3%.

Ủy ban EU cũng đề nghị các quốc gia thành viên thiết lập một mạng lưới an toàn phòng ngừa những biến động thị trường bất ngờ. Điều này sẽ bao gồm, cùng với những biện pháp khác, một quỹ trị giá 6,3 tỷ Euro dành cho các biện pháp ứng phó khủng hoảng.

Đại diện các doanh nghiệp Đức đã kêu gọi các nhà hoạch định chính sách nhanh chóng hoàn tất thỏa thuận. "Đây là cơ hội lịch sử, đồng thời cũng là cơ hội cuối cùng của Âu châu để hành động như một đối tác bình đẳng trên thị trường Nam Mỹ", Dirk Jandura, Chủ tịch Hiệp hội Bán buôn, Ngoại thương và Dịch vụ Đức (BGA), nhận xét. Bất kỳ ai do dự lúc này đều đang hy sinh việc làm và sự thịnh vượng ở Âu châu vì lợi ích của một số nhóm lợi ích chính trị cụ thể. 

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 5 tháng 9 năm 2025