ĐỨC BỎ PHIẾU ỦNG HỘ NGHỊ QUYẾT LIÊN HIỆP QUỐC VỀ NHÀ NƯỚC PALESTINE

Khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio xuất hiện trước báo chí tại Jerusalem hôm thứ Hai 15 tháng 9, họ cũng thảo luận về những gì đang diễn ra tại Liên Hợp Quốc những ngày này. Tuần tới, Pháp và Kanada, cùng nhiều nước khác, dự kiến ​​công nhận Palestine là một nhà nước, và chỉ mới thứ Sáu tuần trước, phần lớn các quốc gia tại Đại hội đồng đã bỏ phiếu ủng hộ một nghị quyết nhằm thúc đẩy lộ trình hướng tới giải pháp hai nhà nước.

Cả Israel và Hoa Kỳ đều bác bỏ cả hai. Netanyahu nhìn chung than thở về chủ nghĩa bài Do Thái đang gia tăng trên toàn thế giới "và các chính phủ yếu kém đang gây áp lực lên chúng ta bởi vì họ đang sụp đổ dưới áp lực của các nhóm thiểu số Hồi giáo và những lời vu khống khó tin." Và Rubio lập luận rất cụ thể, liên quan đến các sự kiện ở New York, rằng những sự kiện này "phần lớn mang tính biểu tượng" và sẽ chỉ tiếp thêm sức mạnh cho Hamas. Điều này sẽ làm phức tạp con đường dẫn đến hòa bình.

Đức, nước đã thông qua nghị quyết tại New York hôm thứ Sáu 12 tháng 9, đã không mấy rõ ràng về nội dung, do đó gây ra sự khó chịu cho phía Israel. Nghị quyết chủ yếu liên quan đến vấn đề quyền hồi hương của người tị nạn Palestine về Israel. Tuy nhiên, chính phủ Đức không muốn thấy bất kỳ thay đổi nào trong vấn đề này.

Nghị quyết ủng hộ cái gọi là Tuyên bố New York "về một giải pháp hòa bình cho vấn đề Palestine và việc thực hiện giải pháp hai nhà nước". Tuyên bố này được soạn thảo vào cuối tháng 7 dưới sự lãnh đạo của Pháp và Ả Rập Saudi.

Nghị quyết lên án vụ tấn công của Hamas với 42 điểm, cũng như các cuộc tấn công của Israel vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự, cuộc bao vây và nạn đói. Sự cai trị của Hamas đối với Gaza phải chấm dứt, và tất cả các con tin phải được trả tự do. Cuối cùng, Israel phải rút hoàn toàn khỏi Gaza. 

Giải pháp hai nhà nước được mô tả là con đường duy nhất dẫn đến hòa bình. Và điểm 39, với tầm nhìn hướng tới một kiến ​​trúc an ninh khu vực trong tương lai, chỉ đề cập đến quyền hồi hương một cách nửa vời.

Cuộc bỏ phiếu với kết quả là 142 phiếu thuận, 12 phiếu trắng, 10 phiếu chống

Cùng với Đức, 141 quốc gia khác đã bỏ phiếu thuận, 12 phiếu trắng và 10 phiếu chống: ngoài Israel và Hoa Kỳ, Hungary và Argentina, còn có nhiều quốc gia khác.

Israel biện minh cho việc bác bỏ nhà nước Palestine bằng nhiều lập luận khác nhau. Khi một số nước Tây phương tuyên bố vào cuối tháng 7 rằng họ sẽ công nhận Palestine tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tuần tới, chính phủ tại Jerusalem đã lên án đây là "phần thưởng cho chủ nghĩa khủng bố của Hamas".

Chính phủ cũng đã phản hồi nghị quyết vào thứ Sáu với những lời chỉ trích này, nhưng tác động của nó không đáng kể. Nghị quyết không ràng buộc này rõ ràng loại trừ bất kỳ vai trò nào trong tương lai của Hamas và đưa ra các yêu cầu mà Netanyahu cũng đưa ra. Do đó, chính phủ của ông đang viện dẫn một lập luận khác: Các nhà ngoại giao Israel chỉ ra Điều 39 và tuyên bố rằng quyền hồi hương của người Palestine đồng nghĩa với sự kết thúc của Nhà nước Israel.

Vấn đề gai góc về quyền hồi hương

Tranh chấp này đã tồn tại từ lâu đời như chính "quyền hồi hương", bắt nguồn từ Nghị quyết 194 của Liên Hợp Quốc tháng 12 năm 1948. Tuy nhiên, xét một cách nghiêm ngặt, nó không quy định một quyền nào; thay vào đó, nó nêu rõ rằng những người tị nạn từ cuộc chiến tranh 1948/49 "nên được phép trở về nơi cư trú của họ càng sớm càng tốt" hoặc được bồi thường.

Mặc dù Israel mới thành lập đã chấp nhận nghị quyết này để gia nhập Liên Hợp Quốc, nhưng họ chưa bao giờ có bất kỳ hành động nào để tiếp nhận lại khoảng 700.000 người Palestine đã phải di dời và chạy trốn. Ngược lại, việc hồi hương của họ đã bị ngăn cản, vì cuối cùng họ đã tỏ ra thù địch.

Ngày nay, Israel lập luận rằng việc hồi hương của những người tị nạn và con cháu của họ, với tổng số người đã tăng lên hơn 5,6 triệu người, sẽ đồng nghĩa với việc Israel chấm dứt vai trò là một nhà nước Do Thái. Ngược lại, "quyền hồi hương" đã trở thành một vấn đề đức tin đối với người Palestine trong nhiều thập kỷ.

Một số chuyên gia tin rằng đây phần lớn chỉ là vấn đề biểu tượng, và xung đột có thể giải quyết được: ví dụ, thông qua việc hồi hương một số lượng người Palestine vừa phải, bồi thường tài chính, và sự công nhận cơ bản về Nakba - "thảm họa" của Palestine năm 1948. Tuy nhiên, vấn đề này lần cuối được thảo luận nghiêm túc vào năm 2001.

Lập trường cố hữu

Kể từ đó, lập trường đã trở nên cố hữu. Người Palestine không muốn từ bỏ các quyền của mình chừng nào Israel không tạo điều kiện cho họ ở các khu vực khác; Israel cố gắng mô tả "quyền hồi hương" là bài Do Thái.

Berlin nhấn mạnh tính liên tục

Hơn nữa, lập trường của chính phủ Đức về quyền hồi hương vẫn không hề thay đổi, theo lập luận của họ. Vấn đề này phải được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp giữa các bên trong cuộc xung đột. Thực tế, Đức đã bỏ phiếu thông qua các nghị quyết vào cả năm 1973 và 2001, trong đó có những bình luận tương tự về quyền hồi hương.

Bất chấp điều này, một lập trường của chính phủ Đức vẫn không thay đổi: Ngay cả khi một số đối tác công nhận Palestine là một nhà nước tại New York vào tuần tới, Đức sẽ không làm như vậy. Một bước đi như vậy chỉ nên diễn ra khi tiến trình hòa bình kết thúc. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Johann Wadephul vẫn có ý định đích thân tham dự hội nghị về việc công nhận Palestine. Ông đã tuyên bố điều này vào thứ Ba 16 tháng 9.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 17 tháng 9 năm 2025