TRUMP DỌN ĐƯỜNG CHO MỘT SỰ ĐẦU HÀNG - VÀ THAM VỌNG CÓ ĐƯỢC GIẢI NOBEL

Nguồn tin từ  Frankfurter Rundschau: Sau hội nghị thượng đỉnh kỳ lạ ở Alaska, nhiều người đang hoang mang về những nhượng bộ mà Donald Trump có thể dành cho Vladimir Putin. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ đang gia tăng áp lực lên Tổng thống Ukraine Ưolodymyr Selenskyj, người sẽ đến Washington vào thứ Hai 18 tháng 8.

Cách đó 20 phút lái xe, lịch sử đang được viết nên khi các tài liệu gây chấn động xuất hiện tại một khách sạn ở Anchorage vào thứ Sáu 15 tháng 8. Tám tờ giấy được tìm thấy trong máy in của trung tâm thương mại là chương trình nội bộ của chính phủ Hoa Kỳ cho hội nghị thượng đỉnh Ukraine giữa Tổng thống Donald Trump và người đứng đầu Điện Kremlin Vladimir Putin: Ngoài lịch trình, danh sách những người tham gia và hướng dẫn phát âm tên của khách ("POO-tihn"), nó còn bao gồm thực đơn cho bữa trưa "để vinh danh Ngài": salad xanh, thịt thăn bò với cá bơn, và kem Brûlée.

Mặc dù sự việc này gây bối rối cho chính quyền Trump, vốn bị ám ảnh bởi sự cẩu thả, nhưng việc đọc lại khám phá này cũng mang lại nhiều điều đáng suy ngẫm. Hầu như mọi thứ đều diễn ra khác xa so với kế hoạch: Cuộc họp, được lên lịch là cuộc gặp riêng giữa hai nguyên thủ quốc gia, có sự tham dự của các cố vấn trưởng và bộ trưởng ngoại giao của họ; cuộc họp báo bắt đầu quá sớm và chỉ kéo dài mười hai phút thay vì một tiếng đồng hồ như dự kiến. Bữa trưa đã không được phục vụ.

Đó là điều xảy ra khi một vị tổng thống tự coi mình là nhà đàm phán vĩ đại nhất thế giới và muốn ghi danh vào lịch sử với tư cách là người kiến tạo hòa bình bằng mọi giá, lại lên lịch một cuộc họp ở Alaska trong vòng một tuần với người đàn ông đã bị cả thế giới ruồng bỏ kể từ cuộc xâm lược Ukraine ba năm rưỡi trước: Khán giả truyền hình có những hình ảnh lớn, nhưng ngoài ra, mọi thứ đều trở nên hỗn loạn – bao gồm cả những vấn đề chính trị.

Các nhà quan sát ở Washington và nhiều thủ đô Âu châu đã tự hỏi suốt cả tuần về những gì đã thực sự xảy ra vào thứ Sáu 15 tháng 8, tại căn cứ quân sự Elmendorf-Richardson. Điều chắc chắn là Trump, với cách tiếp xúc thất thường và mang tính ngoại giao bốc đồng của mình, đã phá vỡ mọi ảo tưởng ngây thơ về sự phối hợp xuyên Đại Tây Dương đáng tin cậy trong vấn đề Ukraine. Đầu tiên, ông ta đã ve vãn tên tội phạm chiến tranh Putin, người đang bị truy nã quốc tế, như một vị khách danh dự. Sau đó, tại một cuộc họp báo, ông đã đưa ra những lời bóng gió mơ hồ. Và trên chuyến bay trở về Washington, ông đã từ bỏ mục tiêu chính của Tây phương là buộc nhà lãnh đạo Nga phải đồng ý ngừng bắn trước khi đàm phán.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ vẫn tuyên bố đó là một "ngày tuyệt vời và thành công", trong khi các nhà bình luận trên các kênh truyền hình tự do của Mỹ lại nói một cách nghiêm chỉnh về một "nothingburger", một chiếc hamburger không có thịt viên. Tại Kyiv xa xôi, Oleksandr Merezhko, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Ukraine, ban đầu đã tự an ủi mình vào buổi tối hôm đó với thực tế là ít nhất Trump và Putin đã không đạt được một "thỏa thuận" gây bất lợi cho đất nước ông. Tối hôm đó, khi nhiều chi tiết hơn về các thỏa thuận bị rò rỉ, ông đã đưa ra một tuyên bố đen tối hơn nhiều trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times: "Putin và Trump đang bắt đầu buộc chúng ta phải đầu hàng một cách hiệu quả."

Tại Alaska, Trump thực tế không xuất hiện như vị thánh bảo hộ của quốc gia bị xâm lược, nơi Moskau đang rải bom và máy bay không người lái. Hoàn toàn ngược lại: Putin được chào đón trên thảm đỏ trên đường băng, trong khi tổng thống Mỹ vỗ tay. Cái bắt tay, kèm theo những cái vỗ nhẹ vào cánh tay trên, gợi nhớ đến một cuộc gặp gỡ giữa hai người bạn đại học cũ. Sau đó, một phóng viên mời vị khách lên xe Limousine của mình. Không có phiên dịch viên hay nhân chứng, hai người phóng xe "Limousine" đến địa điểm tổ chức hội nghị, cách đó mười phút lái xe.

Trump đã từng nói vài phút đầu tiên quyết định kết quả của một cuộc họp thượng đỉnh. Putin có thể giao tiếp bằng tiếng Anh. Các thỏa thuận bí mật về thỏa thuận Ukraine có thể đã được ký kết trong chuyến đi này. Công chúng có lẽ sẽ không bao giờ biết được.

Khi Trump và Putin xuất hiện trước ống kính máy quay vào đầu giờ chiều sau gần ba giờ thảo luận, ban đầu có vẻ như hội nghị thượng đỉnh đã thất bại. Một phiên thảo luận lớn hơn, vốn cũng được cho là sẽ thảo luận về các vấn đề kinh tế, đã bị hủy bỏ. Bữa trưa cũng bị hủy bỏ. Dòng chữ "Theo đuổi Hòa bình" được viết trên bức tường ngăn màu xanh phía sau bục phát biểu. Trên thực tế, Trump đã thừa nhận rằng không có "thỏa thuận" nào được đạt được.

Nhưng trước tiên, một điều rất bất thường về mặt nghi thức, ông ấy đã để Putin phát biểu. Putin đã tâng bốc "người bạn thân thiết" Donald Trump, nói nhiều về tình hữu nghị Nga-Mỹ, đào sâu nghiên cứu lịch sử, và từ đó rút ra lời giải thích phức tạp về "tình hình Ukraine". Ông ấy chỉ không nói gì về những nhượng bộ từ đất nước mình, vốn đã xâm lược Ukraine ba năm trước, hay một lệnh ngừng bắn tiềm tàng.

Đề nghị này chẳng khác nào đang tưởng thưởng cho kẻ xâm lược. Nó trái ngược với lập trường của Selenskyj. Nhưng không rõ tổng thống Ukraine còn bao nhiêu quyền tự quyết. Trong cuộc gặp tai tiếng đầu tiên của họ tại Phòng Bầu dục hồi tháng Hai, Trump đã phẫn nộ trước sự thiếu phục tùng của vị khách và trục xuất ông ta khỏi White House. Lần này, ông ta đã đưa ra lời khuyên trước cho người Ukraine: "Hãy đồng ý với thỏa thuận!" Trump thúc giục Selenskyj qua Fox News. "Nga là một cường quốc rất mạnh, và họ có một cỗ máy chiến tranh đáng gờm." Điều đó có thể đúng. Nhưng trên hết, Donald Trump có một cái tôi rất lớn. Và ông ta muốn giành giải Nobel Hòa bình bằng mọi giá.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 18 tháng 8 năm 2025