CUỘC CHIẾN  VỀ MÌ ỐNG GIỮA MELONI VÀ TRUMP

"Một nhà lãnh đạo vĩ đại" và "một con người tuyệt vời": Donald Trump hết lời khen ngợi bà thủ tướng Ý Giorgia Meloni khi bà đến thăm ông, và bà cũng chưa bao giờ giấu giếm sự gần gũi của mình với Tổng thống Mỹ, đặc biệt là về mặt chính trị, cũng như cá nhân. Vì vậy, Thủ tướng Ý hẳn đã rất sốc khi có tin từ Mỹ hôm thứ Bảy rằng chính quyền Trump có kế hoạch áp đặt mức thuế mới 91,74% đối với mì ống Ý, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026.

Lý do của mức thuế trừng phạt này: Các nhà xuất khẩu Ý bị cáo buộc đang bán phá giá tại Mỹ, gây thiệt hại cho các nhà sản xuất mì ống của Mỹ trong nước. Cộng thêm mức thuế 15% đã áp dụng cho hầu hết hàng xuất cảng của EU, thuế nhập cảng mì ống của Mỹ sẽ tăng lên gần 107%.

Báu vật quốc gia

Thông báo của Washington đã gây ra làn sóng phản đối dữ dội ở Ý, điều này không có gì ngạc nhiên: vì mì ống ở Ý, được coi là báu vật quốc gia và là một trong những mặt hàng xuất cảng quan trọng nhất của ngành kỷ nghệ  thực phẩm. Theo Cục Thống kê Quốc gia Ý, tổng giá trị xuất cảng mì ống của Ý vào năm 2024 là hơn 4 tỷ Euro; với giá trị nhập cảng là 671 triệu Euro (gần 800 triệu đô la), Mỹ là nước nhập cảng mì ống Ý lớn thứ hai sau EU.

"Việc xuất cảng mì ống của chúng tôi sang Mỹ sẽ bị chặn hoàn toàn kể từ ngày 1 tháng 1, vì các nhà sản xuất của chúng tôi sẽ không còn khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ nữa", Luigi Scordamaglia, chủ tịch hiệp hội xuất cảng Filiera Italia, nhấn mạnh. Đối với Ettore Prandini, chủ tịch hiệp hội nông dân Coldiretti, mức thuế này thậm chí còn đồng nghĩa với "hồi chuông báo tử" cho ngành sản xuất mì ống của Ý.

Rome kêu gọi Washington đầu hàng

Theo một thông báo từ Bộ Ngoại giao tại Rome vào cuối tuần qua, chính phủ Ý hy vọng rằng phán quyết cuối cùng về vấn đề này vẫn chưa được đưa ra và đang kêu gọi Washington "xem xét lại" mức thuế bổ sung đối với mì ống nhập cảng. Chính phủ sẽ phản đối mức thuế này và đã thông báo cho Ủy ban EU. Bộ trưởng Nông nghiệp Francesco Lollobrigida, anh rể của Thủ tướng Meloni, cũng tuyên bố rằng chính phủ đang theo dõi sát sao vụ việc "bị cáo buộc bán phá giá". 

Ông Lollobrigida nhấn mạnh rằng thuế quan là một trường hợp "chủ nghĩa bảo vệ siêu cấp chống lại các nhà sản xuất của chúng tôi" mà "không cần thiết cũng không có lý do chính đáng". "Cáo buộc bán phá giá là vô lý, và thuế quan chỉ nhằm mục đích buộc các nhà sản xuất của chúng tôi phải chuyển sản xuất sang Hoa Kỳ", Ettore Prandini của Coldiretti nhấn mạnh.

Rome cũng đặc biệt cảm thấy bị xúc phạm khi quyết định áp thuế quan dựa trên một cuộc điều tra của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, vốn chỉ xem xét hai nhà xuất cảng mì ống của Ý: La Molisana và Garofalo. Bộ Thương mại Hoa Kỳ tuyên bố đã phát giác ra hai nhà sản xuất này đã bán mì ống của họ với giá thấp một cách bất công. Ngay cả khi điều này là sự thật, điều mà cả hai nhà sản xuất đều kịch liệt phủ nhận, thì mức thuế quan áp dụng cho tất cả các nhà sản xuất Ý sẽ chẳng khác nào một hình phạt tập thể xảo trá. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến những cái tên đình đám như Barilla, Rummo, Antiche Tradizioni Di Gragnano, Pastificio Chiavenna, Pastificio Liguori, Pastificio Della Forma, Pastificio Sgambaro, Pastificio Tamma, và nhiều nhản hiệu khác.

Cuộc chiến mì ống giữa Meloni và Trump sẽ kết thúc như thế nào vẫn còn phải chờ xem trong thời gian sắp tới đây. Đây không phải là lần đầu tiên Trump rút lại những mức thuế quan ảo tưởng. 

Tuy nhiên, rõ ràng là mức thuế 15% hiện tại đối với hàng xuất cảng của EU đã ảnh hưởng nặng nề đến ngành nông nghiệp và thực phẩm của Ý. Theo CIA-Agricoltori Italiani, một hiệp hội nông dân khác, xuất cảng thực phẩm của Ý sang Mỹ đã giảm 600 triệu Euro trong bảy tháng đầu năm nay. Rượu vang, pho mát, cà chua đóng hộp và mì ống dường như bị ảnh hưởng đặc biệt. CIA-Agricoltori Italiani đổ lỗi cho thuế quan của Trump về sự sụt giảm này.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 6 tháng 10 năm 2025