TRONG SÁCH CHIẾN LƯỢC MỚI CỦA MỸ: LÀ BƯỚC KHỞI ĐẦU CỦA CUỘC LY HÔN GIỬA HOA KỲ VÀ ÂU CHÂU

Berlin/Doha, ngày 7 tháng 12 (Reuters) - Với sách chiến lược mới, theo các chính trị gia Đức, Mỹ đã ký bản ly hôn với Âu Châu. 

"Lần đầu tiên kể từ khi Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, Mỹ đã chính thức chia tay với Âu châu", chuyên gia chính sách đối ngoại của đảng CDU Norbert Röttgen phát biểu với tờ Redaktions Netzwerk Deutschland (RND) hôm Chủ nhật 7 tháng 12. Mỹ cũng không còn ủng hộ Ukraine, quốc gia đang tiến hành một cuộc chiến tranh hủy diệt tàn khốc. Hơn nữa, điều này cho thấy chính quyền Trump đang tìm cách can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia Âu châu.

Cuối tuần qua, chính phủ Mỹ tuyên bố trong Chiến lược An ninh Quốc gia mới rằng Âu châu đang bị đe dọa bởi "sự hủy diệt nền văn minh" và một ngày nào đó có thể mất đi vị thế là một đồng minh đáng tin cậy. Liên minh Âu châu đang bị chính quyền Trump lên án là phi dân chủ. Mục tiêu của Mỹ trong thời gian tới là phải "giúp Âu châu điều chỉnh hướng đi hiện tại". Tài liệu này cáo buộc các chính phủ Âu châu "phá hoại các tiến trình dân chủ".

Tuy nhiên, Đại diện cao cấp EU Kaja Kallas vẫn mô tả Hoa Kỳ là đồng minh quan trọng nhất của Âu châu vào thứ Bảy 6 tháng 11. Phát biểu tại một cuộc thảo luận chung ở Katar, bà thừa nhận rằng có nhiều chỉ trích đối với tài liệu mới của Hoa Kỳ, nhưng một số trong đó cũng đúng. Bà thừa nhận rằng EU và Hoa Kỳ không phải lúc nào cũng đồng thuận về nhiều vấn đề. "Nhưng tôi tin rằng nguyên tắc cơ bản vẫn còn đó. Chúng ta là những đồng minh gắn bó nhất, và chúng ta nên đoàn kết với nhau", bà Kallas nói. Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết hôm thứ Sáu rằng chiến lược mới của Hoa Kỳ sẽ được "đánh giá kỹ lưỡng trên mọi phương diện; chúng ta chưa thể làm điều đó cho đến nay". Ông nói thêm rằng Hoa Kỳ đang và sẽ vẫn là đồng minh quan trọng nhất trong liên minh NATO.

Hầu hết các nguyên thủ quốc gia và chính phủ Âu châu đều im lặng về tài liệu này trong suốt cuối tuần qua. Nhiều chính phủ thận trọng để không gây bất bình với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người nổi tiếng là khó đoán, và tránh gây ra những phản ứng có thể gây hại cho Âu châu , ví dụ như trong các lĩnh vực kinh tế hoặc an ninh. Người ta đã nhiều lần nhấn mạnh rằng Âu châu phụ thuộc rất nhiều vào Hoa Kỳ.

"KỲ QUÁI"

Cựu Thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt, trong khi đó, đã viết trên nền tảng X rằng văn kiện của Hoa Kỳ xử dụng ngôn ngữ "mà nếu không thì chỉ có thể tìm thấy trong những bộ óc kỳ quặc của Điện Kremlin". Ông mô tả văn kiện này là "thuộc về cánh hữu cực hữu ở Âu châu". Cựu Thủ tướng Latvia Krisjanis Karins nói với Reuters rằng Nga chắc chắn là bên hài lòng nhất với văn kiện này của Trump. Mosckau đã nỗ lực nhiều năm để phá vỡ liên minh xuyên Đại Tây Dương. "Và giờ đây, dường như yếu tố gây rối lớn nhất trong liên minh này chính là Hoa Kỳ, điều này thật đáng tiếc."

Lãnh đạo Đảng Xanh Franziska Brantner phát biểu với các tờ báo của Funke Media Group rằng văn kiện mới của Hoa Kỳ, trên hết, có nghĩa là Âu châu không thể lãng phí thêm thời gian nữa. Châu lục này giờ đây phải đầu tư vào chủ quyền của chính mình. Chuyên gia quốc phòng của CDU, Roderich Kiesewetter, nói với Funke rằng trong thời Trump, Hoa Kỳ không còn là đối tác dựa trên các giá trị chung, mà đang theo đuổi một cách tàn nhẫn các lợi ích kinh tế của riêng mình. 

Âu Châu giờ đây phải trở nên mạnh mẽ hơn về mặt xã hội, quân sự và kinh tế mà không được chậm trễ. "Chỉ bằng cách này, chúng ta mới có thể ngăn mình trở thành quân cờ trong ván cờ của Washington, Moskau hay Bắc Kinh."

"Sát nút trong tình thế khó khăn"

Röttgen nói với RND rằng Âu châu đang bị "siết chặt trong thế gọng kìm". Một mặt, chủ quyền của Âu châu đang bị Nga tấn công thông qua chiến tranh; mặt khác, nền dân chủ Âu châu đang chịu áp lực nội bộ từ phía Hoa Kỳ. Mục tiêu của Hoa Kỳ là gây ảnh hưởng đến các hiến pháp nội bộ ở Âu châu "và vì mục đích đó, hợp tác với những kẻ thù nội bộ của nền dân chủ tự do ở Âu châu, ở Đức, đó là  đảng cực hữu AfD."

Chiến lược An ninh Quốc gia là một tài liệu được chính phủ Hoa Kỳ công bố định kỳ. Nó phác thảo tầm nhìn chính sách đối ngoại của tổng thống và đóng vai trò là kim chỉ nam cho các quyết định của chính phủ Hoa Kỳ. Trong lời tựa, Trump viết rằng tài liệu chiến lược này là "một lộ trình để bảo đảm rằng Hoa Kỳ vẫn là quốc gia vĩ đại và thành công nhất trong lịch sử nhân loại."

Vũ Thái An, người lính VNCH, 9 Dezember 2025