THUẾ QUAN CỦA TRUMP VỚI BRAZIL THUẦN TÚY LÀ VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ 

Các rào cản thuế quan mà Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt trong những tháng gần đây cho đến nay đều có lý do chính đáng, dù thô thiển nhưng lại mang tính kinh tế. Về cốt lõi, mục tiêu của Trump là giảm thâm hụt thương mại của Mỹ và tăng cường sản xuất và khai thác trong nước các mặt hàng mà ông xác định là liên quan đến an ninh, chẳng hạn như thép và nhôm, chất bán dẫn và đồng. Việc thuế quan không phải là một công cụ phù hợp cho những mục tiêu này lại là một vấn đề khác. Nhưng xét cho cùng, mục tiêu vẫn là kinh tế.

Trong trường hợp của Brazil, logic kinh tế không được áp dụng. Quốc gia này đã thâm hụt thương mại với Hoa Kỳ vào năm ngoái. Đó là lý do tại sao, trong vòng đàm phán đầu tiên vào đầu tháng 4, Trump chỉ áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với Brazil. Đó là một lần. Với thông báo gần đây về mức thuế nhập cảng mạnh 40% đối với hàng hóa từ Brazil, người Mỹ đã từ bỏ đường lối kinh tế. Giờ đây, nó hoàn toàn mang tính chính trị.

Brazil có quyền tự vệ

Trump biện minh cho việc áp thuế quan đối với Brazil bằng phiên tòa hình sự đối với cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, người không tái đắc cử vào năm 2022 và bị cáo buộc âm mưu đảo chính. Ông cũng biện minh cho việc áp thuế bằng cách tấn công quyền tự do ngôn luận ở Brazil hiện nay.

Đúng là tòa án tối cao Brazil đã ra lệnh cho  Internet đóng tài khoản người dùng lan truyền tin giả. Trump coi đây là hành vi kiểm duyệt bất hợp pháp đố với  Internet của Mỹ. Mặc dù chưa tiết lộ, Trump dường như cũng muốn nhắm vào một thành viên sáng lập quan trọng của nhóm các nước BRICS đang nổi dậy chống lại sự thống trị của Mỹ (và Tây phương) đối với nền kinh tế thế giới.

Brazil có quyền tự vệ trước những mức thuế quan này. Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva coi chúng là một cuộc tấn công vào chủ quyền quốc gia. Một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và quốc gia Mỹ Latinh đầy tự hào này đang rình rập, một cuộc chiến sẽ gây tổn hại cho các nhà xuất cảng của Mỹ sang Brazil.

Những lập luận thuần túy về kinh tế không còn chiếm ưu thế nữa

Thuế quan luôn là một công cụ của chính sách đối ngoại của Trump, ở tất cả các quốc gia. Tuy nhiên, điều này hiếm khi được tiết lộ thẳng thừng như Trump đã làm trong bức thư gửi Lula da Silva. Trump thể hiện xu hướng đế quốc trong nhiệm kỳ tổng thống của mình. Ông ngày càng hành động giống như đối thủ lớn Trung Quốc, quốc gia đã nhiều lần xử dụng chính sách thương mại như một công cụ chính trị chống lại các quốc gia Á châu trong những thập niên gần đây.

Bài học cho Âu châu  từ việc áp thuế quan đối với Brazil là sư thể hiện những lập luận không thuần túy về kinh tế và sẽ không còn chiếm ưu thế trong chính phủ Mỹ nữa. Trump và phó tổng thống của ông, J.D. Vance, cũng nhận thấy quyền tự do ngôn luận đang bị đe dọa ở Âu châu. Các cuộc tấn công thuế quan của Mỹ dựa trên lý do này, mà không còn có thể bị loại trừ trong tương lai, ngay cả đối với Âu châu và một số quốc gia khác.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 11 Juli 2025