TẠI SAO HOA KỲ TRONG THỜI TRUMP 2.0 LIÊN TỤC CÔNG KÍCH ĐỨC ?-ĐẦU TIÊN LÀ VANCE, GIỜ THÌ TỚI RUBIO

Theo tin từ Frankfurter Rundschau: Một báo cáo nhân quyền mới của Hoa Kỳ chỉ trích gay gắt nước Đức. Chính quyền Trump cũng đang chỉ trích gay gắt nước Đức theo những cách khác.

Mức độ yêu mến của Donald Trump dành cho nước Đức đã thể hiện rõ ràng vào đầu tháng 6. Thủ tướng Friedrich Merz đã đến White House trong chuyến thăm nhậm chức, mang theo một bản sao giấy khai sinh của Friedrich, ông nội của Trump, làm quà tặng. Như đã biết, ông sinh ra ở Kallstadt, một thị trấn thuộc vùng Palatinate Đức. 

Tuy nhiên, Trump dường như không mấy hào hứng, và tấm giấy khai sinh đóng khung vàng đã nhanh chóng bị bỏ sang một bên. Có lẽ Trump cảm thấy không thoải mái khi bị nhắc nhở về nguồn gốc Đức của mình. Đối với chính phủ Mỹ, Cộng hòa Liên bang hiện là một điều quan trọng hơn tất cả: hình ảnh kẻ thù.

Những gì chính quyền Trump nghĩ về nước Đức có thể được đọc, ví dụ, trong báo cáo nhân quyền mới của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ năm 2024, trong đó chỉ trích gay gắt nước Đức. "Tình hình nhân quyền ở Đức đã xấu đi trong suốt năm qua", tài liệu do Ngoại trưởng Marco Rubio công bố hôm thứ Ba 12 tháng 8 nêu rõ. Chỉ riêng năm trước đó, dưới thời chính quyền Joe Biden, tài liệu này cũng nêu rõ "không có thay đổi đáng kể nào về tình hình nhân quyền ở Đức".

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chỉ trích Đức: "Hạn chế quyền tự do ngôn luận"

Báo cáo của Rubio tiếp tục: "Trong số những vấn đề nhân quyền nghiêm trọng nhất là hạn chế quyền tự do ngôn luận và các báo cáo đáng tin cậy về tội phạm, bạo lực hoặc đe dọa bạo lực xuất phát từ chủ nghĩa bài Do Thái." Đặc biệt, điểm cuối cùng chiếm một phần đáng kể trong báo cáo, ví dụ như vụ tấn công bất thành vào Tổng lãnh sự quán Israel vào ngày 5 tháng 9 năm 2024. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng cáo buộc Đức kiểm duyệt, chẳng hạn như trên Internet.

Việc các quốc gia được cho là đối tác lại chỉ trích lẫn nhau gay gắt như vậy là điều bất thường. Mặt khác, sau sự xuất hiện đáng nhớ của Phó Tổng thống Hoa Kỳ J.D. Vance tại Hội nghị An ninh Munich hồi tháng 2, người ta đã có thể đoán được điều gì đang chờ đợi Đức và phần còn lại của Âu châu.

Tại hội nghị, Vance cáo buộc người Âu châu hạn chế nghiêm trọng quyền tự do ngôn luận ở quốc gia của họ. "Mối đe dọa mà tôi thấy rõ nhất ở Âu châu không phải là Nga, Trung Quốc hay bất kỳ tác nhân bên ngoài nào khác", Vance tuyên bố. Về Đức, Phó Tổng thống Hoa Kỳ chỉ trích việc không có đại diện nào của các đảng dân túy được mời tham dự hội nghị an ninh. J.D. Vance cũng chỉ trích chính sách nhập cư của Đức, khi đặt câu hỏi, liên quan đến vụ tấn công một ngày trước đó, trong đó một người Afghanistan lái xe lao vào một cuộc biểu tình ở Munich, khiến hai người thiệt mạng: "Chúng ta phải chứng kiến điều này bao nhiêu lần nữa trước khi thay đổi điều gì đó?"

Bài phát biểu giận dữ của J.D. Vance đã khiến Âu châu bất ngờ

Sau bài phát biểu giận dữ của Vance, chỉ vài tuần trước khi chính quyền Trump tuyên thệ nhậm chức, Âu châu đã bị sốc, và nỗi kinh hoàng cũng lan rộng khắp nước Đức. Đến lúc đó, rõ ràng là: Người Mỹ không còn là đối tác vô điều kiện của lục địa già nữa. 

Tuy nhiên, giọng điệu gay gắt từ nước Mỹ của Trump lại rất phù hợp với bầu không khí chiến tranh văn hóa mà chính phủ Mỹ cũng đã tạo ra ngay tại đất nước mình. Một mặt, Mỹ tự cho mình là người bảo vệ quyền tự do ngôn luận, nhưng mặt khác lại đặt ra một hành lang quan điểm hạn hẹp mà không ai được phép đi chệch hướng. Ví dụ, gần đây chính phủ Mỹ đã yêu cầu các bảo tàng trong nước phải bảo đảm các văn bản hoặc tài liệu quảng cáo triển lãm "phù hợp với lý tưởng của Mỹ"; nếu không, sẽ phải "sửa đổi nội dung". Do đó, việc muốn áp đặt lối suy nghĩ riêng của mình lên các đối tácAu  châu cũng là điều hợp lý.

Và rồi còn nỗi lo sợ của Mỹ về việc bị Đức lợi dụng. Ví dụ, trong thương mại. Mặc dù Mỹ một lần nữa trở thành đối tác thương mại quan trọng nhất của Đức vào năm 2024 sau chín năm, nhưng Đức đã ghi nhận thặng dư thương mại 70 tỷ Euro. Trump muốn cân bằng cán cân thương mại này. Tuy nhiên, ông không trông chờ vào việc làm cho các sản phẩm của Mỹ trở nên hấp dẫn hơn đối với người mua Đức. Thay vào đó, vấn đề nằm ở thuế quan trừng phạt, một mặt sẽ gây gánh nặng cho thương mại nước ngoài của Đức, nhưng đồng thời cũng có thể gây thiệt hại nặng nề cho người tiêu dùng Mỹ do giá cả tăng cao. Và Trump đang thản nhiên phớt lờ thực tế là người Mỹ đang có thặng dư lớn về dịch vụ.

Những lời chỉ trích khác của chính phủ Hoa Kỳ đối với Đức và các nước Âu châu dường như dễ hiểu hơn. Ví dụ, tuyên bố rằng các nước NATO Âu châu không đầu tư đủ vào vũ khí và đã được Hoa Kỳ chi trả quốc phòng trong nhiều thập niên. Vì lý do này, và xét đến cuộc chiến ở Ukraine, chính phủ Đức, cùng với các đối tác NATO, đã cam kết chi 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng vào năm 2035. Điều này nhằm mục tiêu xoa dịu Trump và đến năm 2035.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 15 tháng 8 năm 2025