GIẤC MƠ VÀNG CỦA TRUMP ĐÃ LÀM NGƯỜI DÂN HOA KỲ KHỐN ĐỐN 

Tin Frankfurter Allgemeine Zeitung: Thời kỳ Hoàng kim của nước Mỹ đã bắt đầu, ít nhất là tại Phòng Bầu dục: các thiên thần, khung ảnh, huy chương, cúp, và thậm chí cả rèm cửa giờ đây đều lấp lánh vàng. Quá nhiều vàng trang trí trên các tấm cửa đến nỗi người ta lo sợ cho bản lề không thể chịu đựng với sức nặng. Trump tự hào bảo đảm với mọi người rằng vẻ lộng lẫy này không đến từ một cửa hàng kim khí.

Sự phô trương này cũng là một dấu hiệu cho thấy tổng thống đang mất dần sự gắn kết với cử tri của mình. Ông ta say sưa với vàng trong khi người dân thì rên rỉ. Một năm trước, ông được bầu chủ yếu vì chi phí sinh hoạt đã trở nên quá cao đối với nhiều người dân dưới thời Tổng thống Joe Biden, và ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, Kamala Harris, đã không có câu trả lời cho những lo ngại của người dân. Đảng Dân chủ phải chịu một phần trách nhiệm đáng kể cho tình trạng khó khăn này: gói kích thích kinh tế trị giá 2.000 tỷ đô la của Biden đã thúc đẩy lạm phát.

Một số cử tri cũng có thể nhớ lại rằng trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, nền kinh tế Mỹ đã bùng nổ cho đến khi đại dịch bùng phát, nhờ việc cắt giảm thuế, bãi bỏ quy định và tăng chi tiêu chính phủ. Điều này thể hiện được sự tập trung của Trump vào việc định hướng các chính sách của mình gần như hoàn toàn vào việc gia tăng sự thịnh vượng của Hoa Kỳ. Một số phương pháp của ông còn gây tranh cãi, nhưng cách tiếp cận của ông lại rất mới mẻ: giải phóng tăng trưởng thay vì kiểm soát trì trệ là phương châm mà Brüssels và Berlin cũng có thể học hỏi.

Trump thiếu những cố vấn giỏi để điều chỉnh.

Tuy nhiên, thành công trong chính sách kinh tế của Trump trong nhiệm kỳ đầu một phần là nhờ ông vẫn lắng nghe những cố vấn giỏi, những người đã ngăn chặn những hành động bảo vệ vô lý nhất tại White House . Trong nhiệm kỳ thứ hai, ông lại thiếu một sự điều chỉnh như vậy; các thành viên nội các ca ngợi trực giác của ông và thực hiện những mong muốn của ông. Những hậu quả tiêu cực nay đã trở nên rõ ràng.

Cho đến nay, Trump vẫn chưa thực hiện được lời hứa lớn lao rằng cuộc sống sẽ trở nên dễ chịu hơn khi ông ở White House. Các gia đình có thu nhập thấp và trung bình hiện đang phải chịu đựng chi phí sinh hoạt và nhà ở cao. Lạm phát hàng năm là 3% vào tháng 9. Giá thực phẩm và nhà ở đang tăng nhanh hơn lạm phát nói chung. Nhiều người Mỹ cho biết họ phải kéo dài thời gian ăn uống hoặc bỏ bữa, đặc biệt là kể từ khi tổng thống ngừng chương trình viện trợ lương thực trong thời gian chính phủ đóng cửa.

Giá xăng, vốn được Trump rất muốn giảm xuống, hiện đang tăng nhẹ so với cùng thời gian với năm 2024, và giá điện cũng tăng đáng kể. Đồng thời, tiền lương thực tế đang trì trệ, trong khi thị trường lao động đang xấu đi. Chi phí bảo hiểm y tế đang tăng. Sự phục hưng kỹ nghệ được hứa hẹn vẫn chưa thành hiện thực. Nếu không có sự gia tăng phát triển của trí tuệ nhân tạo, nền kinh tế Mỹ gần như đã trì trệ.

Việc tô hồng tình hình kinh tế hoàn toàn không còn hiệu quả nữa. Đó là lý do tại sao Trump luôn viện đến lập luận cũ rằng Biden phải chịu trách nhiệm cho mọi thứ. Chỉ những ai muốn lờ đi sự thật rằng thuế quan của Trump đã làm tăng chi phí nhập cảng khoảng 12% mới tin vào điều này. Điều này đang dần thể hiện rõ qua giá bán lẻ. Các công ty phụ thuộc vào nhập cảng cũng đang hoãn đầu tư và không tuyển dụng nhân viên.

Trong khi đó, các ngành nông nghiệp và xây dựng đang chịu thiệt hại vì lao động nước ngoài bị trục xuất hoặc không còn đi làm. Không còn nghi ngờ gì nữa: Đây chính là vận may kinh tế của Trump. Ông nghi ngờ có điều gì đó không ổn vì đảng Dân chủ gần đây đã giành chiến thắng quyết định ở một số bang. Khả năng chi trả là một trong những vấn đề chính trong chiến dịch tranh cử.

Trump hiện đang hứa sẽ cấp cho mỗi người Mỹ, trừ người giàu 2.000 đô la từ doanh thu thuế quan và xử dụng phần còn lại để trả nợ quốc gia. Tính toán này không hợp lý. Khoản tiền 2.000 đô la cho hầu hết mọi người sẽ tiêu tốn quá nhiều doanh thu thuế quan. Sẽ không còn tiền để bù đắp cho khoản lỗ thuế do thực hiện các lời hứa trong chiến dịch tranh cử của Trump và chắc chắn không đủ để trả khoản nợ quốc gia kỷ lục 38 nghìn tỷ đô la.

Trump hiện đang hứa sẽ cấp cho mỗi người Mỹ trừ người giàu 2.000 đô la từ doanh thu thuế quan và xử dụng phần còn lại để trả nợ quốc gia. Không có gì ngạc nhiên khi Bộ trưởng Tài chính Bessent của Trump đã cố gắng làm giảm nhẹ đề nghị của sếp mình. Trump có thể tự an ủi mình về những bất cập trong tính toán liên quan đến chiếc đồng hồ để bàn Rolex bằng vàng mà các doanh nhân Thụy Sĩ đặt trong Phòng Bầu dục làm quà tặng cho người dân Mỹ. Nhưng người Mỹ biết rõ: đồng hồ vàng không thể ăn được.

Vũ Thái An, người lính VNCH, 16 November 2025