MARKUS BRUNNERMEIER: ÂU CHÂU LÀ MỘT KHỐI ĐOÀN KẾT CHẶT CHẺ

Ông Brunnermeier, cần phải ưu tiên thực hiện điều gì để đưa nước Đức phục hồi kinh tế? Đức không còn đủ khả năng để duy trì trạng thái yếu kém nữa. Cần phải có một sự bộc phá trên khắp đất nước; Đức cần tự đổi mới và phục hồi mạnh mẽ sau những cú sốc hiện tại. Một hoặc hai năm tới sẽ là giai đoạn rất quan trọng. Đức phải định vị lại mình trên bản đò thế giới, cùng với một “ Âu châu tái hòa nhập”.

Ukraine nên nổi lên như một thành trì của Tây phương  với một trái tim tự tin và một cái đầu sắt đá. Hợp tác quốc tế với các khối thương mại khác phải được mở rộng nhanh chóng và có tác động hội nhập toàn cầu. Về mặt nội bộ, thị trường nội bộ cần được hội nhập sâu hơn, đặc biệt là thị trường vốn và ngành kỹ nghệ quốc phòng. Ngoài ra, cần phải duy trì một cửa sau dẫn đến cây cầu xuyên Đại Tây Dương, cũng nhằm mục đích bảo vệ khả năng tiếp nhận kỹ nghệ.

Các kỹ sư và công nhân bị sa thải nên được trao quyền để sáng tạo ra những điều mới mẻ ở những lĩnh vực khác đang phát triển. Để thực hiện được điều này, cần phải tạo ra các điều kiện khuôn khổ phù hợp. Âu châu đang gặp khó khăn trong việc tạo ra các công ty và ngành kỹ nghệ  mới lớn. Có những công ty khởi nghiệp, nhưng họ đang phải vật lộn để mở rộng quy mô, phát triển lên những tầm cao mới. Không thể có chuyện các công ty chuyển đến Hoa Kỳ vì lý do này. Một ví dụ điển hình là BioNTech, công ty này đã tài trợ cho sự tăng trưởng của mình thông qua thị trường Nasdaq. Thị trường vốn phải được mở rộng, vừa phải đào sâu và vừa phải phối hợp để việc nâng cấp cũng có thể thực hiện được ở Đức. 

Khi nói đến hệ thống bảo hiểm hưu trí, người ta không chỉ nên xem xét đến mức độ an toàn của lương hưu mà còn phải xem xét đến tác động lên thị trường vốn. Nếu bảo hiểm hưu trí củng cố thị trường vốn thông qua lương hưu cổ phần hoặc các hình thức bảo hiểm vốn khác, điều này cũng giúp mở rộng quy mô. Trong quá trình “tái kỹ nghệ hóa” ngành kỹ nghệ  quốc phòng mới của  Âu châu phải tự sản xuất kỹ nghệ quốc phòng thực sự, việc thúc đẩy đổi mới cũng phải là một mục tiêu quan trọng, như Hoa Kỳ đã làm với cơ quan nghiên cứu DARPA.

Trọng tâm trước mắt là giảm bớt bộ máy quan liêu, vì không còn nhiều chỗ để xoay xở trong ngân sách do chi tiêu quân sự lớn sắp tới.

Kinh nghiệm cho thấy việc bãi bỏ quy định ở Đức mất nhiều thời gian.

Chính phủ mới có phải bãi bỏ chế độ trợ cấp công dân không? Liệu điều này có đem đến hàng tỷ Euro cho ngân sách không? Trợ cấp công dân bị coi là không công bằng và tạo ra ấn tượng rằng làm việc không còn giá trị nữa. Do đó, nó phải được thay thế bằng một khái niệm tốt hơn, mang tính khuyến khích hơn. Tuy nhiên, khó có thể mong đợi tiết kiệm được khoản tài chính lớn trong ngắn hạn.

Các chính trị gia Đức đang thảo luận xem liệu có cần nới lỏng biện pháp hạn chế nợ hay thành lập một quỹ đặc biệt mới để bảo đảm năng lực quốc phòng hay không. Bạn có nghĩ rằng việc quyết định nhanh chóng vấn đề này tại  Quốc Hội (Bundestag) sắp mãn nhiệm là phù hợp vì Bundestag mới không đạt được đa số hai phần ba không?

Xét đến tình hình địa chính trị đặc biệt, tôi sẽ ủng hộ một quỹ đặc biệt có mục đích được xác định rõ ràng: quân đội Đức và Ukraine. Một giải pháp kéo dài nhiều năm như vậy sẽ có thêm lợi thế về tính bảo mật đầu tư cho ngành kỹ nghệ quốc phòng, với các động lực để nâng cao năng lực sản xuất.

Liệu ngân sách thường xuyên có thể tài trợ các chi phí cần thiết cho vũ khí không? Trong Chiến tranh Lạnh, Cộng hòa Liên bang Đức  đã tài trợ cho quốc phòng bằng 3% đến 5% sản lượng kinh tế mà không phải gánh thêm nợ mới.

Nếu thực sự không có đa số 2/3 tại Bundestag chấp thuận thay đổi biện pháp hạn chế nợ hoặc quỹ đặc biệt, thì quốc phòng sẽ phải được tài trợ từ ngân sách hiện tại. Mối đe dọa cắt giảm ở các lĩnh vực khác sau đó có thể khiến các bên hiện đang do dự hoặc không nhiệt tình phải đồng ý với một quỹ đặc biệt. Theo cách này, có thể đạt được đa số 2/3, ngay cả với các đảng không mấy quan tâm đến quân đội (Bundeswehr) nhưng vẫn muốn duy trì chi tiêu xã hội. Dù thế nào đi nữa thì thời gian cũng sắp hết rồi. Tình hình địa chính trị đòi hỏi chi tiêu quân sự lớn. Chúng tôi không thể chờ đợi được nữa. Các khoản đầu tư lớn, ban đầu vào lĩnh vực quân sự biện minh cho một khoản nợ nhất định.

Liệu ngành kỹ nghệ vũ khí Âu châu có đủ lớn để đáp ứng nhanh chóng nhu cầu cao không? Hay việc có nhiều tiền hơn cho quốc phòng có nghĩa là Âu châu cuối cùng lại mua hàng từ Mỹ?

Tôi nghĩ là cả hai, trong ngắn hạn, chúng ta không còn cách lựa chọn nào khác ngoài việc mua đạn dược và vũ khí từ Hoa Kỳ, một phần vì áp lực từ phía Mỹ nhằm giảm thâm hụt thương mại sẽ rất lớn. Tuy nhiên, về trung và dài hạn, Âu châu nên xây dựng thêm năng lực sản xuất vũ khí của riêng mình. Điều quan trọng là phải tính đến những tác động đổi mới gián tiếp lên các lĩnh vực khác. Và điều cần thiết là phải suy nghĩ theo quan điểm của Âu châu, bao gồm cả Anh và Ukraine. Có lẽ cần phải thành lập một “câu lạc bộ” mới vì EU không cung cấp khuôn khổ chính trị lý tưởng.

Tại sao người Anh phải có mặt?

Bởi vì họ rất thực dụng và có vũ khí hạt nhân, họ có kinh nghiệm quan trọng trong lĩnh vực quốc phòng và muốn tiến lên phía trước theo hướng đó. Chúng ta, những người châu Âu, phải giữ vững Tây phương  và cần một Âu châu đoàn kết, thống nhất tất cả các lực lượng có tư tưởng Tây phương, thậm chí vượt ra ngoài lục địa. Nước Anh cũng có mối quan hệ tin cậy tốt hơn với Đông Âu và điều này cũng nên được khai thác.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 11 März  2025