BÀ THỦ TƯỚNG Ý VẢ TRUMP TRONG PHÒNG BẦU DỤC - VỚI TÂM TRẠNG RẤT TỐT ĐỂ CÙNG ĐÀM PHÁN VỀ THUẾ QUAN 

Người ta thực sự muốn biết Giorgia Meloni đang nghĩ gì khi cô lặng lẽ di chuyển qua lại trên chiếc ghế trước lò sưởi mới dát vàng trong Phòng Bầu dục. Hai giờ trước đó, người dẫn chương trình đã nhiệt tình chào đón bà như một trong những “nhà lãnh đạo thực sự của thế giới” và khen ngợi bà vì “công việc tuyệt vời” của bà. Nhưng hiện tại, Donald Trump dường như lại cho rằng mọi sự chú ý nên đổ dồn về phía ông một lần nữa.

Trong nửa giờ, ông gần như là người duy nhất phát biểu, trong khi Bà Thủ tướng Ý nhìn ông với đầu hơi cúi. Meloni đã bắt chéo chân và cúi về phía trước. Có lúc bà ấy đặt cẳng tay phải thẳng đứng lên đầu gối để tựa cằm vào bàn tay. Có lẽ là do lệch múi giờ. Nhưng người phụ nữ 48 tuổi này có vẻ không mấy vui vẻ.

Búa hải quan lơ lửng trên lục địa già

Người ta kỳ vọng rất cao vào chuyến thăm quê hương của bà ở Âu châu của nhà lãnh đạo dân túy cánh hữu này. Trước bà, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bày tỏ lòng kính trọng đối với người đàn ông quyền lực tại Nhà Trắng. Nhưng vào thời điểm đó, nội dung chủ yếu vẫn là về cuộc chiến ở Ukraine. Bây giờ đòn thuế quan mạnh mẽ đang lơ lửng trên lục địa già. Một số nhà quan sát tin rằng người Ý có thể thuyết phục Trump bằng một cuộc tấn công hết sức tế nhị hoặc vì lợi ích của toàn bộ EU hoặc để Ý được đối xử đặc biệt.

Trên thực tế, Trump đã khơi dậy nhiều kỳ vọng ngay từ đầu. Ông chào đón bà Thủ tướng Ý, mặc toàn đồ trắng. “Cô ấy là một người tuyệt vời,” Trump nói, chỉ tay về phía bà thủ tướng Ý. Một phóng viên muốn biết ông lạc quan đến mức nào về khả năng giải quyết tranh chấp thuế quan. 

Tuy nhiên, hiện tại, mức thuế 25% đối với ô tô và thép vẫn được áp dụng, và Trump chỉ giảm một nửa mức thuế phụ thu chung là 20% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Âu châu xuống còn 10% cho đến ngày 9 tháng 7. Một phóng viên muốn biết điều gì sẽ xảy ra nếu không đạt được thỏa thuận nào vào thời điểm đó, bên trong phòng nội các, nơi Trump và Meloni đang ngồi đối diện nhau trong bữa trưa với một số ít bộ trưởng. “Ồ, sẽ có một thỏa thuận thương mại,” tổng thống gạt phắt câu hỏi: “100%!”

Thêm tiền cho quốc phòng

Nghe có vẻ hứa hẹn đấy. Các hãng thông tấn đưa tin tức nóng hổi và giá cổ phiếu tăng trên các sàn giao dịch chứng khoán. Điều này hoàn toàn phù hợp với cách giao tiếp của Trump, người một lần nữa khiến thị trường hỗn loạn vào sáng nay với lời đe dọa sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell. Meloni làm mọi cách để giữ cho chủ nhà của mình vui vẻ. “Tôi ở đây để làm cho phương Tây mạnh mẽ hơn”, bà nói, thúc đẩy sự thống nhất xuyên Đại Tây Dương. Đầu tiên, Ý sẽ tăng chi tiêu quốc phòng từ 1,5% lên 2% tổng sản phẩm quốc nội. Tất nhiên, điều này đã được NATO thống nhất cách đây 10 năm và có vẻ như không gây ấn tượng nhiều với Trump.

Meloni nói về tranh chấp thương mại rằng: “Tôi chắc chắn chúng ta có thể đạt được thỏa thuận và tôi đến đây để giúp đỡ”. Bà đã đề nghị cả hai bên giảm thuế quan xuống mức 0. Sau bữa trưa, bà chỉ ra những điểm tương đồng về mặt ý thức hệ giữa chính phủ của bà và chính phủ Hoa Kỳ trước ống kính máy quay: Bà nhấn mạnh cuộc chiến chống lại “ý thức hệ thức tỉnh”, chống di cư bất hợp pháp và chống ma túy tổng hợp. Trump lưu ý rằng châu Âu cần phải "thông minh hơn nhiều" trong việc giải quyết vấn đề nhập cư. “Chúng ta bắt đầu với điều đó,” Meloni trả lời. “Mọi thứ đang thay đổi.”

Sau đó, người ta có thể đặt câu hỏi và thảo luận về mọi vấn đề chính sách nội địa của Mỹ. Trump chỉ trích Chủ tịch Fed Powell, giá trứng giảm và Jimmy Carter, người không phải là một tổng thống tệ như Joe Biden. Đây là thành tích thường thấy của anh ấy. Ông ấy hầu như không nói gì về cuộc chiến thương mại. Cuối cùng, một phóng viên muốn biết liệu Meloni có thay đổi lập trường về thuế quan hay không. “Không,” tổng thống trả lời một cách gay gắt: “Thuế quan làm chúng ta giàu có.” Có vẻ như cuộc họp không mang lại đột phá nào. Trump hạ thấp tầm quan trọng của thực tế rằng "vào một thời điểm nào đó" có thể sẽ có các thỏa thuận với các quốc gia bị ảnh hưởng: "Chúng tôi không vội".

Ít nhất thì chuyến thăm của Meloni cũng kết thúc trong hòa bình hơn nhiều so với chuyến thăm của Tổng thống Ukraine Wolodymyr Selenskyj, người đã bị Trump đuổi khỏi Nhà Trắng hai tháng trước vì bất đồng quan điểm. Một phóng viên người Ý nhắc nhở chúng ta về điều này khi anh hỏi bằng tiếng mẹ đẻ của mình liệu Selenskyj có phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến như Trump đã ám chỉ hay không ?

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 18 April 2025.