TRUMP ĐANG MUỐN SA THẢI CHỦ TỊCH NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG HOA KỲ - TRONG BỐI CẢNH KHÔNG THUẬN LỢI,

Trump đang có ý định muốn loại bỏ người đứng đầu ngân hàng trung ương Hoa Kỳ trong bối cảnh Hoa Kỳ tình hình kinh tế đang bị đe dọa suy thoái.

Thuế quan của Trump đang bị đẩy giá cả lên cao. Thảm họa kinh tế đang đe dọa, nhưng Tổng thống Hoa Kỳ lại muốn can thiệp vào ngân hàng trung ương.

Washington – Jerome Powell, chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang, đang nằm trong tầm ngắm của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Ông đang rất muốn sa thải ông Powell. Trump không hài lòng vì Powell từ chối hạ lãi suất, điều này sẽ giúp các doanh nghiệp và nhà phát triển dễ dàngxin hổ trợ các khoản vay giá rẻ hơn. Theo các cố vấn của ông Trump cho biết, bất chấp những lo ngại về hiến pháp, Trump đang tìm cách loại bỏ Powell càng nhanh càng tốt – và do đó có thể đẩy Hoa Kỳ vào một cuộc khủng hoảng kinh tế, nếu người kế nhiệm chỉ biết vâng lời Trump.

Trump muốn sa thải chủ tịch Fed Powell 

Cố vấn kinh tế cho tòa Bạch Ốc Kevin Hassett đã bình luận về khả năng sa thải Powell vào ngày 18 tháng 4: "Tổng thống (Donald Trump) và nhóm của ông sẽ tiếp tục xem xét vấn đề này." Trump cáo buộc Powell "chơi trò chính trị" khi không hạ lãi suất và nhấn mạnh rằng ông có thể nhanh chóng cách chức Powell.

Trong cuốn sách “The Drift: Stopping America’s Slide to Socialism” xuất bản năm 2021, Hassett lập luận rằng việc sa thải Powell trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump sẽ làm tổn hại đến danh tiếng của Fed và uy tín của đồng đô la. Bây giờ ông giải thích: "Tôi nghĩ thị trường lúc đó hoàn toàn khác. Và, bạn biết đấy, tôi đang nhắc đến phân tích pháp lý mà chúng tôi có vào thời điểm đó. Và nếu có một phân tích pháp lý mới nói ngược lại, thì chúng tôi phải xem xét lại phản ứng của mình."

Powell nhấn mạnh tính độc lập của Fed và tuyên bố việc cách chức ông là không thể thực hiện được về mặt pháp lý. Ông có ý định tiếp tục tại vị cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5 năm 2026, ngay cả khi Trump yêu cầu ông từ chức.

Trump muốn hạ lãi suất, ngay cả khi lạm phát tăng do thuế quan của ông

Nếu Powell vẫn bị thay thế sớm bởi một quan chức trung thành với Trump, nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với những vấn đề khó khăn đáng kể. Cuộc chiến thương mại và thuế quan của Trump đã thúc đẩy lạm phát nền  kinh tế Hoa Kỳ, vì việc hạ lãi suất sẽ chỉ làm tình hình trở nên tồi tệ hơn. Sự phát triển như vậy có thể dẫn tới lạm phát thậm chí còn cao hơn.

Nhìn vào Thổ Nhĩ Kỳ có thể thấy những rủi ro: Lạm phát ở đây đã tăng lên hơn 80% trước khi các biện pháp tăng lãi suất được thực hiện. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan từ lâu đã cấm ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ tăng lãi suất và thậm chí còn nhấn mạnh phải cắt giảm lãi suất. Đến năm 2023, cuối cùng ông đã thay đổi quyết định. Vào tháng 3 năm 2025, lãi suất chủ chốt là 42,5% và lạm phát đang dần giảm trở lại, mặc dù vẫn ở mức cao.

Các chuyên gia lo ngại rằng Trump có thể áp dụng biện pháp kiểm soát giá nếu lạm phát tăng. Nhà kinh tế học người Đức Jens Südekum suy đoán: "Trump sa thải Powell, và sau khi sự kết hợp giữa thuế quan và lãi suất thấp dẫn đến lạm phát gia tăng ở Hoa Kỳ, tôi cho rằng sau đó ông ấy sẽ áp dụng biện pháp kiểm soát giá (đặc biệt là tại các siêu thị)."

Kiểm soát giá là sự can thiệp của chính phủ vào thị trường để ấn định giá cho một số hàng hóa nhất định. Do đó, có thể Trump sẽ áp dụng mức giá trần đối với một số loại thực phẩm nhất định trong siêu thị. Tuy nhiên, sự can thiệp của chính phủ có thể gây ra hậu quả tiêu cực, chẳng hạn như các công ty rời khỏi thị trường hoặc sự xuất hiện của thị trường chợ đen.

Thuế quan và giá cả tăng cao: Một “địa ngục được thành hình từ chính trị” của Trump

Trump dường như đang lo ngại về giá thực phẩm cao. Một tá trứng có giá gần 7 đô la, trong khi giá vào tháng 1 là 5 đô la. Bất chấp những sự thật này, Trump tuyên bố: "Giá cả đã giảm. Đối với thực phẩm, giá đã giảm". Ông nói thêm: “Thực tế là giá trứng hiện tại đang quá thấp”.

Các nhà kinh tế đồng ý rằng thuế quan của Trump sẽ đẩy giá cả ở Hoa Kỳ lên cao hơn nữa. Ngay cả bà Isabella Weber, một nhà kinh tế học gây nhiều tranh cãi, cũng nói với tờ Financial Times: "Thuế quan không dẫn đến sự phình to giá cục bộ. Vấn đề không phải ở giá dầu, giá vận chuyển hay giá lúa mì. Thay vào đó, giá cả đang tăng ở mọi nơi, trong mọi lĩnh vực." Bà Weber đã từng ủng hộ việc kiểm soát giá hạn chế khi giá thực phẩm ở Hoa Kỳ đặc biệt cao. Bà cho rằng một phần các siêu thị đã tăng giá một cách không cần thiết.

Weber mô tả tình hình hiện tại là một “địa ngục do chính trị gây ra” – và trong trường hợp này không nên kiểm soát giá cả. Thay vào đó, giải pháp rất rõ ràng: chấm dứt thuế quan.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 21 April 2025