KIEW ĐÃ SỬA LẠI CÁC HỎA TIỄN CŨ TOCHKA-U THỜI LIÊN XÔ ĐỂ XỬ DỤNG TRONG LÚC KHÓ KHĂN VỀ VIỆN TRỢ.

Hầu hết hỏa tiễn Tochka-U của Ukraine được coi là không còn hoạt động từ lâu. Nhưng trong tình trạng tuyệt vọng, các kỹ sư Kiew dường như đang sửa chữa các vũ khí cũ thời Liên Xô để tạm xử dụng.

Chúng là di tích của thời Liên Xô và thực chất là chất thải nguy hại: hỏa tiễn tầm ngắn Tochka-U. Khoảng 500 chiếc vẫn còn trong kho vũ khí của Ukraine sau khi giành độc lập vào năm 1991. Nhưng khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào năm 2022, người ta cho rằng hầu hết chúng không thể được phục hồi. Tuy nhiên, trong thời điểm khó khăn này, các kỹ sư Ukraine dường như đang thành công trong việc thực hiện điều đó.

Điều này được thể hiện qua hình ảnh của lữ đoàn hỏa tiễn số 19 của Ukraine, ngoài Tochka-U, còn có các bệ phóng hỏa tiễn Himars của Hoa Kỳ. Đơn vị này liên tục báo cáo về các cuộc tấn công vào vị trí của Nga, gần đây nhất là vào tháng 1 và tháng 3/2025. Các cuộc tấn công chủ yếu diễn ra ở khu vực Donetsk hoặc khu vực Belgorod của Nga. Điều đáng chú ý trong những bức ảnh của lữ đoàn là hỏa tiễn Tochka-U trông hoàn toàn mới, mặc dù thực tế chúng đã được sản xuất tại Nga từ rất lâu trước đây. Video này nhằm mục đích cho thấy những lần sử dụng vũ khí mới nhất.

Tochka-U: Những gì hỏa tiễn thời Liên Xô có thể tái chế

Mặc dù không thể loại trừ khả năng Ukraine đã thiết lập dây chuyền sản xuất riêng cho Tochka-U, nhưng điều này được coi là không có khả năng xảy ra. Ưu tiên của chính phủ Ukraine là phát triển và cải tiến các hỏa tiễn khác như Neptune, phiên bản mới nhất của hỏa tiễn này gần đây đã được xử dụng lần đầu tiên để chống lại một nhà máy lọc dầu của Nga. Nhiều khả năng Ukraine sẽ tháo dỡ hệ thống Tochka-U cũ của mình trong một quá trình phức tạp, tiếp nhiên liệu và lắp ráp lại để xử dũng.

Trên chiến trường, Tochka-U có thể vẫn phục vụ tốt cho quân đội Ukraine. Hỏa tiễn nhiên liệu rắn nặng 2 tấn này có tầm bắn hơn 110 km và có thể đưa đầu đạn nặng 1.000 kg tới mục tiêu. Để so sánh: Với hệ thống Himars, Ukraine có thể bắn xa tới 150 km. Mặc dù hỏa tiễn ATACMS có thể đạt tầm bắn lên tới 300 km, chính phủ Hoa Kỳ dưới thời Joe Biden chỉ chuyển giao một số ít hỏa tiễn này cho Ukraine.

Nhưng việc tái chế hỏa tiễn Tochka-U cũ không phải là không có rủi ro. Hỏa tiễn nhiên liệu lỏng chỉ được tiếp nhiên liệu ngay trước khi phóng nên dễ vận chuyển và bảo trì hơn. Ngược lại, hỏa tiễn nhiên liệu rắn như Tochka-U luôn mang theo nhiên liệu bên mình để có thể nhanh chóng sẵn sàng xử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Nhược điểm là tai nạn liên quan đến hỏa tiễn nhiên liệu rắn có thể xảy ra ngay cả trong quá trình hoạt động bình thường. Tùy thuộc vào điều kiện bảo quản, rủi ro này tăng theo thời gian vì tính chất hóa học của nhiên liệu có thể thay đổi.

Ukraine đang xây dựng một thế hệ kế tiếp cho Tochka-U

Quá trình tái chế hỏa tiễn Tochka-U dường như diễn ra tại khu vực tổng  hợp kỹ nghệ Yuzhmash ở thành phố Dnipro. Vũ khí đã được sản xuất tại địa điểm này kể từ năm 1944 và hỏa tiễn hạt nhân đầu tiên của Liên Xô cũng được sản xuất tại đây. Theo báo cáo của Forbes, chính phủ Ukraine cũng đang phát triển phiên bản kế tục của Tochka-U, đó là Hrim-2, tại Dnipro. Mục đích của nó là giúp đất nước độc lập hơn khỏi các hệ thống của Tây phương như ATACMS.

Hrim-2 được chế tạo để bay xa tới 700 km và mang theo gần 500 kg thuốc nổ. Theo chuyên gia quân sự Fabian Hoffmann, hỏa tiễn này sẽ có đầu đạn có sức xuyên phá tương tự như hỏa tiễn hành trình Taurus do Đức chế tạo. Người ta vẫn chưa rõ quá trình phát triển Hrim-2 đã tiến triển đến đâu. Cho đến nay vẫn chưa có báo cáo xác nhận nào về việc hỏa tiễn này được xử dụng. Tuy nhiên, không có gì ngạc nhiên khi Nga đã nhiều lần cố gắng phá hủy nhà máy hỏa tiễn ở Dnipro.

Ngay từ tháng 4 năm 2023, Điện Kremlin tuyên bố đã phá hủy nhà máy Tochka-U ở Dnipro bằng một cuộc tấn công hỏa tiễn vào nhà máy này. Vào tháng 11 cùng năm, Nga đã bắn một hỏa tiễn tầm trung Oreshnik vào thành phố nói trên. Những hình ảnh về tác động của từng đầu đạn cũng gây lo ngại ở Tây phương. Nhưng theo Forbes, Ukraine đã xây dựng lại các tòa nhà bị hư hại tại khu tổng hợp Yuzhmash và phân tán các cơ sở tại đó. Do đó, quân đội của Putin ở Ukraine có khả năng sẽ tiếp tục bị Ukraine tấn công bằng những loại vũ khí từng được sản xuất tại chính quốc gia của họ.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 5 April 2025