CHÍNH PHỦ PHÁP ĐANG ĐỐI MẶT VỚI NGUY CƠ SỤP ĐỔ
Tin từ RND/dpa: Tại Pháp, chính phủ dự kiến sẽ sụp đổ vào hôm nay 8 tháng 9, khi Thủ tướng François Bayrou đề nghị bỏ phiếu tín nhiệm Quốc hội sau tuyên bố của chính phủ lúc 3 giờ chiều địa phương. Chính trị gia trung dung này đã bất ngờ tuyên bố động thái này trong bối cảnh tranh cãi về đề nghịngân sách thắt lưng buộc bụng cho năm tới.
Ngay cả trước khi cuộc tranh luận về ngân sách bắt đầu, Bayrou cho biết, cần phải làm rõ một cách cơ bản tình hình tài chính khó khăn của Pháp. Vị chính trị gia 74 tuổi này mới nhậm chức chưa đầy chín tháng. Chính phủ trung hữu của ông không chiếm được đa số trong quốc hội. Thất bại của thủ tướng cũng sẽ làm suy yếu Tổng thống Emmanuel Macron, mặc dù vị thế của ông không phụ thuộc vào kết quả của cuộc bỏ phiếu.
Bayrou có thể đã coi việc bỏ phiếu tín nhiệm là một sự giải tỏa trước những cuộc thảo luận khó khăn về ngân sách. Tuy nhiên, phe đối lập đã tuyên bố không chút do dự rằng họ sẽ rút lại sự tín nhiệm đối với chính trị gia trung dung này trong cuộc bỏ phiếu. Không giống như bỏ phiếu bất tín nhiệm, chỉ cần đa số phiếu là đủ cho việc này.
Nước Pháp Phải Tiết Kiệm
Bất chấp những điềm báo ảm đạm, Bayrou đã có những cuộc đàm phán sâu với các chính trị gia từ mọi phe phái trong những ngày gần đây. Nếu ông vẫn thành công trong cuộc bỏ phiếu, đó sẽ là một thành công đáng kể trong việc tìm kiếm sự đồng thuận cơ bản về các vấn đề ngân sách. Tuy nhiên, ngân sách cho năm tới vẫn chưa được hoàn thiện. Thủ tướng vẫn có thể phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm vào mùa thu nếu không có thỏa thuận về việc cắt giảm chi phí.
Điều cấp thiết là Pháp phải thắt lưng buộc bụng. Nợ công vốn đã cao gần đây đã tăng lên khoảng 114% tổng sản phẩm quốc nội. Điều này khiến Pháp trở thành quốc gia có tỷ lệ nợ cao nhất trong khu vực đồng Euro, sau Hy Lạp và Ý. Về mặt tuyệt đối, Pháp có núi nợ cao nhất trong khu vực đồng Euro, khoảng 3.300 tỷ Euro.
Dự kiến từ chức
Với thâm hụt ngân sách 5,8%, nước này cũng còn cách xa giới hạn 3% của Âu châu. Và EU đang xem xét kỹ lưỡng liệu Paris có thực sự nghiêm chỉnh với các biện pháp thắt lưng buộc bụng của mình hay không. Dự thảo ngân sách do Bayrou trình bày vào giữa tháng 7 dự kiến tiết kiệm được 43,8 tỷ Euro. Thủ tướng cảnh báo, chỉ riêng việc trả nợ đã đe dọa trở thành khoản mục ngân sách lớn nhất, thậm chí còn lớn hơn cả chi tiêu cho giáo dục hoặc quốc phòng.
Nếu Bayrou mất phiếu tín nhiệm, Tổng thống Macron dự kiến sẽ chấp nhận đơn từ chức của ông và yêu cầu ông tiếp tục tại vị với tư cách là quyền thủ tướng cho đến khi người kế nhiệm được bổ nhiệm. Tuy nhiên, một thủ tướng tương lai cũng sẽ phải đối mặt với tình hình bất ổn tại Quốc hội. Kể từ cuộc bầu cử bất ngờ vào mùa hè năm 2024, khi Macron giải tán Hạ viện sau thất bại trong cuộc bầu cử Âu châu, cả phe tổng thống lẫn phe cánh tả hay cánh hữu đều không chiếm được đa số.
Ai có thể trở thành người đứng đầu chính phủ mới ở Pháp?
Ai sẽ là người tiếp theo thử vận may với tư cách Thủ tướng Pháp, sau khi người tiền nhiệm bảo thủ của Bayrou, Michel Barnier, bị lật đổ chỉ sau hơn ba tháng, vẫn còn là ẩn số. Hiện vẫn chưa rõ ai là người được yêu thích nhất. Có khả năng Tổng thống Macron sẽ chọn một chính trị gia đến từ phe Xã hội chủ nghĩa hoặc ít nhất là được họ chấp nhận. Với sự ủng hộ của Đảng Xã hội, phe của Macron có thể thành công trong việc thúc đẩy ngân sách và các đề nghị lập pháp khác.
Dự kiến Macron sẽ không mất nhiều thời gian để bổ nhiệm một Thủ tướng mới, trong bối cảnh nước Pháp đang phải đối mặt với làn sóng đình công và biểu tình. Ngay sau khi Bayrou trình bày ngân sách thắt lưng buộc bụng của mình, một lời kêu gọi phong tỏa toàn bộ đất nước đã lan truyền khắp nước Pháp vào thứ Tư tuần tới. Mặc dù vẫn chưa rõ ai đứng sau lời kêu gọi "Bloquons tout" (Hãy phong tỏa mọi thứ), lực lượng an ninh đang được đặt trong tình trạng báo động cao. Dự kiến sẽ có tới 100.000 người biểu tình và các cuộc phong tỏa và phá hoại quy mô lớn.
Các cuộc đình công lớn được công bố
Sau đó, các công đoàn đã kêu gọi đình công và biểu tình trên toàn quốc phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng của chính phủ vào ngày 18 tháng 9. Những cuộc biểu tình này hiện đang mang quy mô của một cuộc tổng đình công, với hệ thống giao thông công cộng Paris và đường sắt dự kiến sẽ đình công, và các kiểm soát viên không lưu cũng đã kêu gọi đình công. Truyền thông Pháp đồn rằng Macron có thể muốn có một thủ tướng mới và một đội ngũ chính phủ mới vào thời điểm này, chậm nhất là để tránh trở thành tâm điểm của các cuộc biểu tình.
Vũ Thái An, người Lính VNCH, ngày 8 tháng 9 năm 2025