TRANH CHẤP Ở BIỂN ĐÔNG: BIDEN BẢO ĐẢM NHẬT BẢN VÀ PHILIPPINES HỖ TRỢ CHỐNG LẠI TQ

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bảo đảm với Philippines và Nhật Bản rằng nước Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ. Biden cho biết trong cuộc gặp với Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại Washington hôm qua thứ Năm 11/4/2024 sự cam kết của Mỹ với các đồng minh ở Thái Bình Dương là không thể bác bỏ.

Bối cảnh cho tuyên bố của Biden là những xung đột đang diễn ra giữa lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines và Trung Quốc ở vùng tranh chấp Biển Đông. Hoa Kỳ và Philippines đã ký kết một thỏa thuận quốc phòng hơn 70 năm trước, điều mà Biden đã tái khẳng định hôm qua thứ Năm. Tổng thống Mỹ cho biết bất kỳ cuộc tấn công nào vào máy bay, tàu hoặc binh sĩ Philippines ở Biển Đông sẽ kích hoạt thỏa thuận quốc phòng giửa Mỹ và Philippines. Ba nhà lãnh đạo cũng tuyên bố sẽ có những cuộc đi tuần chung ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong năm nay.

Tuy nhiên, những tuyên bố này không chỉ được đón nhận nồng nhiệt. Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cáo buộc Mỹ gây căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông, theo một cuộc phỏng vấn với Global Times. Các văn bản trong ấn phẩm được tạo ra dưới sự giám sát của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Duterte cũng chỉ trích người kế nhiệm Marcos Jr. vì bị cáo buộc hành động theo lệnh của Mỹ.

Cuộc phỏng vấn cho biết: “Người Mỹ là những người thúc giục chính phủ Philippines đến đó tìm kiếm một cuộc chiến và cuối cùng có thể bắt đầu một cuộc chiến”. “Nhưng tôi không nghĩ nước Mỹ sẽ chết vì chúng ta”.

Duterte đã đưa Philippines đến gần Trung Quốc hơn trong nhiệm kỳ của ông như một phần của “chính sách đối ngoại độc lập” của ông. Ông chỉ trích thực tế là các cuộc đàm phán giữa Bắc Kinh và Manila về tranh chấp hàng hải sẽ không tiến triển dưới thời Marcos. Cựu tổng thống cáo buộc người kế nhiệm: “Bạn không thể nói chuyện với ông ấy vì chính người Mỹ sẽ nói với ông ấy những gì ông ấy phải nói với bạn”. Ông đề nghị đàm phán với Trung Quốc để giảm bớt căng thẳng.

Xung đột liên tiếp trên biển

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines nhiều lần trở nên căng thẳng do các cuộc đối đầu giữa tàu tuần duyên của hai nước ở Biển Đông.

Các tàu cảnh sát biển Trung Quốc cũng thường xuyên tiếp cận các hòn đảo đang tranh chấp do Nhật Bản kiểm soát ở Biển Hoa Đông gần Đài Loan. Các quan chức Trung Quốc bày tỏ sự phẫn nộ trước những chỉ trích về hành động của họ ở Biển Đông và đổ lỗi cho Mỹ khiến căng thẳng leo thang.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 12 April 2024