TQ ĐÁP TRẢ VIỆC EU ÁP THUẾ TRỪNG PHẠT LÊN XE ĐIỆN TQ KHI NHẬP VÀO CHÂU ÂU

Mức thuế đề xuất của EU đối với xe điện của Trung Quốc có thể có tác động sâu rộng đến việc nhập những chiếc xe này vào EU và gây tổn hại đến khả năng cạnh tranh của các thương hiệu Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, chuyên gia quan hệ quốc tế Berthold Kuhn nhấn mạnh những hậu quả có thể xảy ra của biện pháp này, có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng giữa EU và Trung Quốc.

Thuế trừng phạt của EU ảnh hưởng thế nào đến việc nhập cảng ô tô Trung Quốc?

Mức thuế EU áp lên xe điện từ Trung Quốc, có thể lên tới 36,3% tùy thuộc vào nhà sản xuất, chắc chắn sẽ có tác động đáng kể đến việc nhập ô tô Trung Quốc vào EU. Những mức thuế này sẽ làm tăng đáng kể giá xe điện Trung Quốc ở châu Âu, điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của họ so với các thương hiệu châu Âu và quốc tế khác. 

Đối với BYD, công ty dẫn đầu thị trường Trung Quốc, với các mẫu xe sẽ được hưởng mức thuế thấp hơn là 17%, và các nhà sản xuất khác bao gồm VW và BMW, tác động có thể nhẹ hơn một chút nhưng họ cũng sẽ phải đối mặt với chi phí cao hơn.

EU biện minh cho các mức thuế này bằng cách nói rằng chúng cần thiết để “vô hiệu hóa” các điều kiện thị trường và bù đắp những lợi thế cạnh tranh do trợ cấp của chính phủ ở Trung Quốc tạo ra. Mặt khác, Trung Quốc phản đối mạnh mẽ lời biện minh này và coi thuế quan là một rào cản thương mại phi lý. Tóm lại, có thể nói, mức thuế trừng phạt của EU đối với ô tô nhập cảng từ Trung Quốc sẽ làm tăng mặt bằng giá và do đó ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của các thương hiệu Trung Quốc tại thị trường châu Âu. Điều này có thể dẫn đến một sự thay đổi lớn trên thị trường, mặc dù kết quả chính xác vẫn chưa chắc chắn.

Thuế quan trừng phạt có tác động gì đến quan hệ giữa EU và Trung Quốc?

Việc áp dụng thuế trừng phạt đối với xe điện của Trung Quốc có khả năng làm trầm trọng thêm mối quan hệ vốn đã căng thẳng giữa EU và Trung Quốc.

Việc thu thuế hải quan ở Đức đi kèm với sự chỉ trích từ ngành sản cuất ô tô, vì thuế quan cũng ảnh hưởng đến các loại xe sản xuất tại Trung Quốc dành cho thị trường Đức hoặc châu Âu, chẳng hạn như E-Mini của BMW. Thuế đối kháng sẽ được áp dụng từ ngày 5 tháng 7 trong thời gian tối đa là 4 tháng. Vào ngày 20 tháng 8, Ủy ban EU đã xác định cụ thể các mức thuế trừng phạt theo kế hoạch và giảm nhẹ chúng. Ít nhất thì E-Mini hiện cũng được hưởng lợi từ việc giảm bớt.

Spotlight Automotive, liên doanh mà BMW ký kết với nhà sản xuất ô tô Great Wall, hiện đã được Ủy ban EU xếp vào loại công ty hợp tác. Ban đầu tỷ lệ tối đa 36,3 phần trăm sẽ được áp dụng. Hiện mức thuế trừng phạt đối với E-Mini đã giảm xuống còn 21,3%. Tuy nhiên, giá xe Tesla sản xuất tại Thượng Hải thậm chí còn tốt hơn ở mức 9%. Tuy nhiên, BMW và các nhà sản xuất ô tô khác vẫn nhắc lại lời chỉ trích của họ về việc tăng thuế nhập cảng. Tuy nhiên, mức thuế này sẽ không được áp dụng chính thức cho đến tháng 11 và EU muốn đưa ra quyết định cuối cùng về mức thuế vào thời điểm đó. Có một giai đoạn chuyển tiếp cho đến tháng 11, trong đó các công ty chưa phải trả thuế nhưng phải đảm bảo chúng.

Để đáp lại thông báo về thuế quan, Bộ Thương mại Trung Quốc đã công bố khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới và tiến hành điều tra việc nhập khẩu các sản phẩm sữa của EU, đặc biệt là phô mai, cũng như rượu mạnh và thịt lợn. Những phản ứng này vượt ra ngoài phạm vi các ngành riêng lẻ và cho thấy rằng tranh chấp thương mại với Trung Quốc có thể nhanh chóng lan sang các khu vực khác. Điều này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng giữa EU và Trung Quốc và có thể gây căng thẳng đáng kể cho quan hệ kinh tế trong tương lai.

Vì sao các hãng xe Trung Quốc bị đối xử khác biệt? 

Cách đối xử của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác nhau do các chính sách khác biệt của EU nhằm đáp ứng các điều kiện thị trường cụ thể. Các mức thuế suất khác nhau được đề xuất cho các nhà sản xuất ô tô khác nhau của Trung Quốc là một ví dụ về điều này. Các nhà sản xuất như BYD, nhận mức thuế thấp hơn 17%, có thể được trợ cấp ít hơn hoặc theo đuổi chiến lược thị trường được EU coi là ít bóp méo cạnh tranh hơn.

Ngược lại, các công ty phải đối mặt với mức thuế cao hơn có thể được coi là được trợ cấp nhiều hơn, khiến họ dễ bị tổn thương hơn trước các biện pháp đó. Điều này cho thấy EU đang thực hiện các biện pháp có mục tiêu để bù đắp những biến dạng thị trường do trợ cấp của Trung Quốc gây ra.

Trung Quốc phản ứng thế nào trước mức thuế trừng phạt của EU?

Trung Quốc đã đáp trả các mức thuế trừng phạt do EU đề xuất bằng các biện pháp đối phó hiếm khi được công chúng Đức thảo luận. Tuy nhiên, chúng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho các công ty riêng lẻ ở Đức cũng như cho cả người tiêu dùng ở Trung Quốc. Ở Trung Quốc, các sản phẩm sữa đắt tiền sẽ đặc biệt ảnh hưởng đến tầng lớp trung lưu và các gia đình sống ở nước ngoài và đánh giá cao sự đa dạng của các sản phẩm sữa ở châu Âu. Các công ty Đức sẽ phải chuẩn bị cho việc thua lỗ về doanh số, dù hậu quả có thể không nghiêm trọng lắm.

Tuy nhiên, những phản ứng như vậy từ Trung Quốc cho thấy Trung Quốc sẵn sàng chuyển sang lĩnh vực khác để gây áp lực lên EU. Có nguy cơ căng thẳng thương mại leo thang, có thể vượt ra ngoài lĩnh vực ô tô và cũng ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp khác vốn ban đầu không liên quan trực tiếp đến tranh chấp. Vẫn còn phải xem tình hình này sẽ phát triển như thế nào và nó sẽ có tác động lâu dài như thế nào đối với quan hệ EU-Trung Quốc.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 30 August 2024