TOÀ ÁN HÌNH SỰ QUỐC TẾ ICC PHÁT LỆNH TRUY NÃ PUTIN

Tòa án Hình sự Quốc tế ICC hôm nay 17.3.2023. đã ban hành 2 lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine và bà Maria Lwova-Belova  Điều này đã được ban hành từ tòa án ở The Hague vào thứ Sáu hôm nay 17.3.2023. 

Putin bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm về việc đưa các trẻ em Ukraine từ các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng sang Nga. Các thẩm phán của toà ICC đã chấp thuận yêu cầu của công tố viên trưởng Karim Khan để ban hành lệnh bắt giữ. 

Đây là lệnh bắt giữ đầu tiên do tòa án ban hành liên quan đến cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine. Tòa án cũng ban hành lệnh bắt giữ Maria Lwova-Belova, Ủy viên phụ trách quyền trẻ em của Nga. Cô  Maria Lwova-Belova cũng bị buộci phạm tội ác chiến tranh liên quan đến việc trục xuất trẻ em Ukraine.

Còn Putin được coi là tội phạm chiến tranh, gây ra nhiều tội ác khi xua quân x6m lược Ukraine. Ông Putin đã không ngăn chận các cấp dưới quyền, những người trực tiếp gây ra nhiều tội ác với người dân Ukraine trong thời gián đưa quân sang Ukraine.  

Tuy nhiên việc bắt giữ Putin và nhốt tại một trong các phòng giam của tòa án ở khu nghỉ mát Scheveningen ở Biển Bắc, là điều rắt khó xảy ra. Tòa án  ICC có trụ sở tại Hague, không thễ  bắt giữ Tổng thống Putin vì không có cảnh sát để thi hành lệnh truy nã.

Nhưng, khi lệnh truy nã quốc tế đã ban ra,  sẽ hạn chế quyền tự do đi lại của Putin với nhiều gia trên thế giới. Một khi Putin đến một quốc gia đã từng phê chuẩn hiệp ước cơ bản của tòa án hình sự quốc tế, Putin sẽ phải phải đối mặt với việc các nước đó sẽ bắt giữ Putin, vì tất cả các quốc gia này đều đã ký kết và có trách nhiệm thực hiện án lệnh truy nã do toà án ICC ban hành.

Thế nhưng tại thời điểm này,  phiên tòa chống lại Tổng thống Nga ở The Hague không thể tạo được áp lực gì lên Putin, vì Nga không công nhận các phán quyết của toà ICC. Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova Vụ Thông tin Báo chí của Bộ Ngoại giao Liên bang Nga. cho biết : “Nga không hợp tác với cơ quan ICC". Các biện pháp về việt bắt hay giam giữ Putin  từ Tòa án Quốc tế là không có giá trị về mặt pháp lý đối với các công dân của Nga, bà này còn noí:" Các quyết định của tòa án không có ý nghĩa gì đối với Nga. Ngoài ra, tòa án có thể không tiến hành xét xử khi vắng mặt bị cáo".

Mạc dù bị truy nã quốc tế, nhưng khó thực thi án lệnh trong lúc Putin còn tại vị,  bắt được Putin chỉ có thể xảy ra khi ông này không còn ở vị trí quyền lực nhất nhì thế giới như hiện nay. Và chỉ có thể bắt Putin, một khi ông này đi ra khỏi nước Nga và đến một quốc gia kháx, có sự công nhận và liên hệ ràng buộc pháp lý với Toà Án ICC.

Trước Putin còn có 3 vị tổng thống khác cũng từng bị toà ICC ra lệnh truy nã:

Tổng thống Sudan Omar al-Bashir

Tổng thống Libya Muammar Gaddafi

Tổng thống Bờ Biển Ngà Laurent Gbagbo.

Tổng hợp tin tức từ người lính già xa quê hưong, 

Trịnh Khánh Tuấn, 17.3.2023