QUỐC HỘI NHẬT ĐÃ PHÊ CHUẨN ÔNG ISHIBA LÀM THỦ TƯỚNG MỚI

Trong bối cảnh có nhiều cuộc khủng hoảng chính sách đối nội và đối ngoại, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba đã được bầu làm Thủ tướng mới của Nhật Bản. Quốc hội Nhật Bản, nơi Đảng Dân chủ Tự do (LDP) của Ishiba chiếm đa số, đã xác nhận việc bổ nhiệm ông vào hôm thứ Ba 1/10/2024. Người đứng đầu chính phủ mới đang lên kế hoạch tổ chức một cuộc bầu cử quốc hội sớm vào cuối tháng.

Hôm thứ Sáu, Ishiba được bổ nhiệm làm lãnh đạo mới của đảng LDP, đồng thời là người kế nhiệm Thủ tướng sắp mãn nhiệm Fumio Kishida, người đã tuyên bố nghỉ hưu vào giữa tháng 8.

Sau khi được bầu làm người đứng đầu chính phủ, Ishiba đã giới thiệu nội các mới của mình. Bộ trưởng ngoại giao mới sẽ là Takeshi Iwaya, người từng giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 2018 đến năm 2019. Ông bổ nhiệm cựu lãnh đạo Ban Thư ký Nội các, Katsunobu Kato, làm bộ trưởng tài chính. Chức Bộ trưởng Quốc phòng được trao cho Tướng Nakatani, người đứng đầu bộ này từ năm 2001 đến 2002 và từ năm 2014 đến năm 2016. Ishiba đã đảm nhận hai trong số 19 chức vụ cấp bộ là phụ nữ.

Chính phủ mới phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm dân số già của Nhật Bản, triển vọng kinh tế ảm đạm và việc tăng cường vũ khí của Trung Quốc. Đảng cầm quyền lâu đời LDP hy vọng rằng Ishiba có thể cải thiện tỷ lệ tín nhiệm đang giảm sút của đảng này trước cuộc bầu cử mới theo kế hoạch.

Yuk Nakano từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế coi việc Ishiba được bầu làm người đứng đầu chính phủ là dấu hiệu cho thấy đảng của ông muốn "một nhà lãnh đạo giàu kinh nghiệm với sự ủng hộ rộng rãi của cử tri." Nếu liên minh cầm quyền giành được nhiệm vụ mới trong cuộc bầu cử sớm, “Ishiba sẽ có cơ hội định hình lại động lực nội bộ của đảng và khôi phục niềm tin của công chúng”. Đồng thời, người đứng đầu chính phủ mới sau đó sẽ phải giải quyết các vấn đề như trì trệ kinh tế và những lo ngại về an ninh khu vực.

VÀI NÉT VỀ ÔNG ISHIBA

Ishiba Shigeru (石破いしば 茂しげる (Thạch-Phá Mậu)? sinh ngày 4 tháng 2 năm 1957) là một chính trị gia người Nhật Bản. Ông là thành viên của Đảng Dân chủ Tự do và hiện đang là Thủ tướng Nhật Bản thứ 102 từ ngày 1 tháng 10 năm 2024.

Cha Jirō Ishiba năm 1956, lúc đó còn là thứ trưởng công chức Bộ Xây dựng

Shigeru Ishiba là con trai cả của Jirō Ishiba, cựu thống đốc Tottori và Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Ông ngoại của Ishiba, Tarō Kanamori, là thống đốc của Tottori và Yamagata. Cha ông là một mục sư Tin lành; Shigeru Ishiba cũng là một người sùng đạo Tin lành.

Ishiba từng là Tổng giám đốc Cơ quan Phòng vệ Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Koizumi Junichiro từ năm 2002 đến năm 2004. Ông là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dưới thời Fukuda Yasuo từ năm 2007 đến năm 2008 và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản dưới thời Asō Tarō từ năm 2008 đến năm 2009. Đảng Dân chủ Tự do mất chính phủ năm 2009, bước vào phe Đối lập.

Ishiba theo học luật tại Đại học Keio và làm việc cho Ngân hàng Mitsui (nay là Tập đoàn tài chính Sumitomo Mitsui) sau khi tốt nghiệp. Năm 1986, ông được bầu vào hạ viện trong khu vực bầu cử bốn nhiệm vụ SNTV của Tottori, bao gồm toàn bộ tỉnh. Từ năm 1996, ông đại diện cho khu vực bầu cử có thẩm quyền duy nhất số 1, bao gồm phía đông Tottori. Ban đầu ông thuộc phe Tanaka trong LDP. Trong cuộc tổng tuyển cử năm 2021, Ishiba đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử thứ 12 liên tiếp.

Năm 1994, Ishiba rời LDP và gia nhập Shinseitō của Ichirō Ozawa và Tsutomu Hata, sau này sáp nhập vào Shinshintō. Sau khi LDP giành lại quyền kiểm soát chặt chẽ chính phủ, ông trở lại đảng vào năm 1997 và trở thành thành viên của phe Obuchi (phe Motegi ngày nay).

Shigeru Ishiba làm Bộ trưởng Quốc phòng vào tháng 11 năm 2007

Từ tháng 12 năm 2000 đến tháng 4 năm 2001, Ishiba là Quốc vụ khanh trong Cơ quan Quốc phòng (tiền thân của Bộ Quốc phòng), và sau đó là người đứng đầu cơ quan này từ tháng 9 năm 2002 đến tháng 4 năm 2004. Trong vai trò này, ông đã tham gia đáng kể vào việc chuẩn bị và thực hiện chiến dịch tại Irak của Lực lượng Phòng vệ mà ông rõ ràng ủng hộ. Vào ngày 22 tháng 2 năm 2008, Ishiba tuyên bố rằng ông sẽ từ chức bộ trưởng quốc phòng nếu có thông tin cho rằng Bộ của ông có liên quan đến việc che giấu vụ va chạm giữa Atago, một tàu khu trục Aegis lớp Atago, với một tàu đánh cá. Trong cuộc cải tổ nội các vào tháng 8 năm 2008, Ishiba được thay thế bởi Yoshimasa Hayashi (LDP, phe Koga).

Vào tháng 9 năm 2018, Ishiba lại tranh cử vị trí lãnh đạo đảng và đã bị đánh bại bởi thủ tướng Abe đương nhiệm. Đặc biệt, ông Ishiba kém hơn một số các nghị sĩ quốc gia (73 trên 402 phiếu), trong khi ông xếp sau Abe tương đối sát sao trong số các đảng viên “bình thường” (286.003 trên 641.490 phiếu). 

Vào ngày 28 tháng 8 năm 2020, Abe tuyên bố trong một cuộc họp báo rằng ông sẽ từ chức thủ tướng và lãnh đạo đảng do sức khỏe ngày càng xấu đi. Ông đưa ra quyết định vào ngày 24 tháng 8 sau khi tham khảo ý kiến ​​​​của các bác sĩ và muốn tiếp tục quản lý công việc kinh doanh chính thức cho đến khi người kế nhiệm được bổ nhiệm. Abe rời nhiệm sở vào ngày 16 tháng 9 năm 2020. 

Theo sau Abe là Yoshihide SUGA (14/9/2020 - 4/10/2021) và Fumio Kishida (4/10/2021 - 1/10/2024) với tư cách là Thủ tướng (và Tổng Thư ký Đảng Dân chủ Tự do LDP).

Ông Kishida tuyên bố vào ngày 14 tháng 8 năm 2024 rằng ông sẽ không tranh cử chức chủ tịch LDP nữa vào tháng 9 năm 2024. LDP sẽ có một gương mặt mới ở vị trí lãnh đạo cao nhất. Vào cuối tháng 9 năm 2024, LDP đã bầu cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba làm lãnh đạo mới. Ông được Hạ viện bầu làm Thủ tướng vào ngày 1 tháng 10 năm 2024.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 2 Oct. 2024