MỘT GIẤC MƠ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở PHÁP KHÓ THỂ HÌNH THÀNH TUY PHE CÁNH TẢ VỀ NHỨT TRONG LẦN BẦU CỬ NGÀY 7/7.  

Theo Frankfurter Allgemeine Zeitung:  Pháp thoát khỏi cuộc thử nghiệm một chính phủ theo chủ nghĩa dân tộc với một thủ tướng còn rất trẻ, không có kinh nghiệm. Từ góc độ chính sách tài chính và kinh tế, đó gần như là điều tích cực duy nhất có thể rút ra từ kết quả bầu cử hôm Chủ nhật 7/7/2024. Điều đó nói lên rằng, trận động đất dân túy đang làm rung chuyển Paris và chắc chắn là toàn bộ châu Âu đang rất đáng lo ngại. Người ta dự đoán rằng sự ủng hộ dành cho Đảng Tập hợp Quốc gia còn lớn hơn nữa, nhưng những người theo chủ nghĩa dân túy cánh hữu đã bất ngờ phát triển mạnh mẽ hơn bất kỳ đảng nào khác ở vòng một.

Mặt khác, phe cánh tả được củng cố một cách bất ngờ và cũng không kém phần  kích động việc chống lại chính sách kinh tế tương đối thân thiện với doanh nghiệp của Tổng thống Macron và hứa hẹn cho người dân một bầu trời trong xanh. Lời buộc tội liên tục của họ về tình trạng bất bình đẳng xã hội ngày càng gia tăng của phe Macron. Cuối cùng là những những phần quan trọng khác như, sự đắt đỏ đối với giá điện, khí đốt và nhiên liệu trong cuộc khủng hoảng năng lượng đã bảo đảm rằng sức mua của các gia đình Pháp đã thực sự tăng lên trong thời gian gần đây - trái ngược với những gì những người theo chủ nghĩa dân túy tuyên bố.

Sẽ không có việc tăng tuổi nghỉ hưu

Hiện vẫn chưa rõ cánh tả có thể để lại việc làm tốt đẹp nào trên chính trường Pháp hay không, nhưng có một điều chắc chắn là phe tổng thống Macron đã mất phiếu, với tỷ lệ ghế dưới 30%, và có ít tiếng nói hơn trong Quốc hội mới so với Quốc hội cũ. Những người theo chủ nghĩa Macron hiện phải thỏa hiệp với các đảng khác rất nhiều, nếu muốn đạt được một hiệp ước với các lực lượng ôn hòa hơn, mặc dù sự thành công của dự án này vẫn còn chưa rõ ràng. Một liên minh các đảng đang được thảo luận theo cách khác để thành lập nội các, rồi đây sẽ phải tính toán đến sức mạnh cánh tả mới trong quốc hội.

Để đề phòng mối quan hệ hợp tác với cánh tả, Thủ tướng Gabriel Attal đã đình chỉ kế hoạch thắt chặt trợ cấp thất nghiệp. Sẽ phải có những nhượng bộ hơn nữa nếu đối thủ muốn trở thành đồng minh, ngay cả khi chỉ trên cơ sở của từng dự án. Cũng sẽ có tranh luận về việc tăng tuổi nghỉ hưu mang tính biểu tượng từ 62 lên 64; Một thành tựu gian khổ đối với những người theo chủ nghĩa Macron, cánh tả đã bác bỏ nó mà không quan tâm đến sự thay đổi về nhân khẩu học.

Cựu kinh tế trưởng IMF Olivier Blanchard, thậm chí là một nhà dân chủ xã hội công khai, đã gọi chương trình của Mặt trận Nhân dân đưa ra, là “nguy hiểm” vì chi phí tăng làm suy yếu khả năng cạnh tranh của các công ty và việc tăng thuế dẫn đến việc chuyển các hoạt động doanh nghiệp sang các địa điểm rẻ hơn. Tuy nhiên, điều này đã đưa đến việc  hàng triệu người Pháp bỏ phiếu cho các lực lượng tự do (về kinh tế). Bạn có thể nghĩ Chủ nghĩa Keynes đã chết sau cuộc thử nghiệm xã hội chủ nghĩa thất bại cuối cùng dưới thời Tổng thống François Mitterrand - nhưng nó đang kỷ niệm sự ra đời hạnh phúc của một số lượng đáng kinh ngạc những người cánh tả Pháp và cử tri của họ.

Hiện tại, ngân sách eo hẹp của Pháp và mức nợ mới liên tục cao đã gây lo ngại cho thị trường tài chính và các cơ quan xếp hạng. Trong bối cảnh đó, phe cánh tả ôn hòa nên thực sự nhận ra rằng trọng tâm phải là chính sách cung ứng và giải phóng các lực lượng tăng trưởng, mà theo thuật ngữ chính trị xã hội có nghĩa là cả hỗ trợ và cầu. Nếu chính sách cải cách những năm gần đây, vốn ấn tượng theo tiêu chuẩn của Pháp, rơi vào bế tắc thì có nguy cơ gặp rắc rối.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 9 Juli 2024