ISHIBA TRỞ THÀNH THỦ TƯỚNG MỚI CỦA NHẬT BẢN TỪNG LÀ CỰU BỘ TRƯỞNG BỘ QUỐC PHÒNG

Shigeru Ishiba, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, giành được quyền lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do sau bốn lần thất bại. Với những ý tưởng tiến bộ về năng lượng tái tạo, quyền công dân và nền tảng Cơ đốc giáo hiếm có, Ishiba đang chuẩn bị tiến lên để lãnh đạo đất nước Phù Tang. Ông này cũng đã quyết định giải tán Hạ viện nước này vào tháng 10 tới để tổ chức bầu cử sớm nhằm tìm kiếm sự ủy nhiệm của người dân.

Ông Shigeru Ishiba phát biểu tại trụ sở Đảng LDP ở Tokyo, Nhật Bản ngày 13/9. Theo các nguồn tin này, trong trường hợp cuộc tổng tuyển cử có thể được tổ chức sớm nhất là vào ngày 27/10 tới, mặc dù cũng có khả năng diễn ra vào ngày 10/11, vì ông Ishiba rất muốn tranh luận tại Quốc hội với các đảng đối lập trước khi giải tán Hạ viện.

Sự kiên trì là chìa khóa thành công và Shigeru Ishiba, 67 tuổi, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, biết rõ điều này. Sau bốn lần thất bại trong việc đề cử lần thứ năm, ông đã giành được quyền lãnh đạo của Đảng Dân chủ Tự do (Ldp), mở đường cho việc bổ nhiệm ông làm Thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản. Một cuộc bỏ phiếu chiến thắng cam go nhưng mang tính quyết định chống lại Sanae Takaichi, Bộ trưởng Bộ An ninh Kinh tế, với chênh lệch 215 phiếu so với 194.

Với việc đảng LDP kiểm soát cả hai viện của Quốc hội, gần như chắc chắn rằng Ishiba sẽ lãnh đạo đất nước Phù Tang trong tương lai, cho đến cuộc tổng tuyển cử ngày 25 tháng 10 năm 2025. Đảng Dân chủ Tự do đã cai trị Nhật Bản gần như liên tục kể từ năm 1955, và bất cứ ai đảm nhận vai trò lãnh đạo đảng này, đều tự động trở thành thủ tướng mới. Ishiba dự kiến ​​sẽ chính thức được bổ nhiệm làm thủ tướng vào ngày 1/10, khi quốc hội Nhật Bản họp để xác nhận việc đề cử ông.

Sự kết thúc của chính phủ Kishida

Sự nổi lên của Ishiba diễn ra trong bối cảnh chính trị hỗn loạn. Thủ tướng sắp mãn nhiệm, Fumio Kishida, đã tuyên bố từ chức khỏi ban lãnh đạo LDP vào tháng 8/2024, một quyết định được đưa ra do nhu cầu khôi phục hình ảnh của đảng, vốn đã bị hoen ố nghiêm trọng bởi một loạt vụ bê bối làm suy yếu uy tín của ông. Các tình tiết chính bao gồm mối quan hệ với Nhà thờ Thống nhất gây tranh cãi, vốn đã dính líu đến vụ ám sát cựu Thủ tướng Shinzo Abe, và một vụ bê bối tài chính vào năm 2023, trong đó một số nghị sĩ bị cáo buộc thiếu sót trong hồ sơ doanh thu.

Kishida, nắm quyền từ năm 2021, đang cố gắng vượt qua cuộc khủng hoảng về độ nổi tiếng khiến tỷ lệ tán thành của ông giảm mạnh xuống 20%. Việc từ chức của ông đã mở ra cánh cửa cho một cuộc cạnh tranh nội bộ trong đảng, trong đó có 9 ứng cử viên được đề cử, bao gồm những gương mặt quen thuộc như Ishiba, Takaichi và Bộ trưởng Kỹ thuật số Taro Kono. Nhưng cuối cùng, Ishiba, một người ngoài cuộc với nền chính trị bảo thủ, và là người giành chiến thắng.

Shigeru Ishiba, ông là ai?

Shigeru Ishiba là một nhân vật phức tạp và gây nhiều tranh cãi trong LDP. Từng là nhân viên ngân hàng, ông vào quốc hội năm 1986 và trong suốt sự nghiệp lâu dài của mình, ông đã giữ những vai trò quan trọng là bộ trưởng quốc phòng và nông nghiệp. Mặc dù có kinh nghiệm và sự ủng hộ mạnh mẽ của quần chúng, Ishiba thường gặp phải sự phản kháng trong chính đảng của mình do quan điểm của ông được coi là tiến bộ trong bối cảnh bảo thủ.

Ishiba được biết đến với những ý tưởng sáng tạo: ông là một trong số ít thành viên của LDP ủng hộ quá trình chuyển đổi năng lượng sang các nguồn năng lượng tái tạo, việc thông qua luật cho phép phụ nữ hoàng gia lên ngôi và hợp pháp hóa người đồng tính được phép kết hôn. Những ý tưởng cởi mở này khiến ông được lòng cử tri, nhưng chúng khiến ông xa lánh một số lãnh đạo của đảng.

Ishiba không chỉ là một người ủng hộ nhiệt thành cho nền dân chủ mà ông còn là một người theo đạo Thiên chúa, một điều hiếm thấy ở một quốc gia chủ yếu theo Phật giáo và Thần đạo. 

Những thách thức chính trị bên trong và bên ngoài của chính phủ mới

Shigeru Ishiba nắm quyền lãnh đạo một Nhật Bản đang gặp khó khăn, đặc trưng bởi cuộc khủng hoảng kinh tế và sự ổn định chính trị mong manh. Lạm phát đang gây áp lực lên các gia đình và sự yếu kém của đồng Yên khiến các nhà phân tích lo ngại. Trong chương trình của mình, Ishiba hứa sẽ vực dậy nền kinh tế trong nước bằng cách kích thích nhu cầu và hỗ trợ chính sách tiền tệ hạn chế. liên minh với Ngân hàng Nhật Bản.

Về quốc phòng, Ishiba, một chuyên gia trong lĩnh vực này, đề xuất một liên minh an ninh khu vực mới theo mô hình NATO để chống lại Trung Quốc và Bắc Hàn, nhưng không làm gián đoạn đối thoại ngoại giao với Bắc Kinh. Mối quan hệ với Hoa Kỳ vẫn là trọng tâm, nhưng Ishiba có ý định tái cân bằng liên minh và chuyển các căn cứ quân sự của Mỹ thành các công trình chung, một dấu hiệu cho thấy sự độc lập lớn hơn của Nhật Bản.

Thử thách lớn nhất của Ishiba sẽ là lấy lại niềm tin của cử tri vốn bị lung lay bởi những bê bối nội bộ của LDP. Mặc dù chiến thắng của ông có thể đánh dấu một khởi đầu mới cho đảng, nhưng đảng này sẽ phải đối mặt với cuộc tổng tuyển cử vào năm 2025 và có thể chọn thực hiện những điều này để tận dụng sự ủng hộ của quần chúng. Tuy nhiên, tỷ số sít sao mà ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử cho thấy đảng vẫn bị chia rẽ nội bộ. Và có nguy cơ những kẻ thách thức mới sẽ xuất hiện. Do đó, Ishiba phải xây dựng một liên minh nội bộ vững chắc để tránh khủng hoảng chính trị.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng cam kết sẽ bảo vệ Nhật Bản và đưa đất nước bước vào một kỷ nguyên mới dựa trên nền kinh tế độc lập hơn và chính sách đối ngoại quyết đoán hơn. Những ý tưởng tiến bộ và tầm nhìn của ông về một nước Nhật tự chủ hơn đã khiến ông trở nên khác biệt so với những người tiền nhiệm, nhưng thời gian sẽ trả lời liệu ông có thể biến những ý tưởng này thành hiện thực ở một đất nước có truyền thống không thích thay đổi hay không.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 30/9/2024