TÜRKEI NGĂN CHẬN TÀU PHÁ MÌN CỦA ANH TỚI UKRAINE

Vương quốc Anh muốn hỗ trợ Ukraine hai máy rà phá bom mìn. Nhưng các tàu đặc biệt hiện không thể đến Biển Đen: Thổ Nhĩ Kỳ ( Türkei) từ chối cho phép đi qua Bosporus. Ankara viện dẫn Hiệp ước Montreux.

Thổ Nhĩ Kỳ đã ngăn chặn việc bàn giao hai tàu rà phá bom mìn cho Ukraine. Chính phủ ở Ankara hôm thứ Ba 2/1/2024 đã tuyên bố sẽ không cho phép hai tàu do Hải quân Anh tặng cho Ukraine đi qua vùng biển của nước này để tới Biển Đen. Điều này vi phạm các thỏa thuận quốc tế về việc đi qua eo biển Bosporus và Dardanelles, thuộc về Thổ Nhĩ Kỳ, trong thời chiến.

Công ước Montreux về các eo biển Thổ Nhĩ Kỳ là một thỏa thuận năm 1936 với nội dung cho phép Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát eo biển Bosporus và Dardanelles và quy định việc vận lưu thông qua eo biển này của tàu chiến hải quân. Công ước cho Thổ Nhĩ Kỳ toàn quyền kiểm soát eo biển và bảo đảm tự do đi lại của tàu dân sự trong thời bình. Công ước quy định hạn chế sự di chuyển của các tàu hải quân không thuộc các quốc gia quanh Biển Đen. Các điều Nga tới Địa Trung Hải.

Công ước này được ký ngày 20 tháng 7 năm 1936 tại lâu đài Montreux ở Thụy Sĩ, Công ước này có hiệu lực vào ngày 09 tháng 11 năm 1936 và được ghi vào tại danh mục hiệp ước Hội Quốc Liên ngày 11 tháng 12 năm 1936. Hiện nay nó vẫn còn hiệu lực, với một số điều đã được sửa đổi.

Trong tháng 12/2023, Vương quốc Anh tuyên bố sẽ chuyển giao hai tàu quét mìn của Hải quân Hoàng gia cho Hải quân Ukraine. Theo thông tin của Hải Quân, thì hai tàu vét mìn này đã ngừng hoạt động vào năm 2022 và sẽ đưa vào sử dụng trong Hải quân Ukraine, theo kế hoạch ban đầu là mua hai chiếc tàu này. Nhưng sau đó đã được Vương Quốc Anh tặng thay vì bán cho Ukraine.

Các tàu lớp Sandown được chế tạo chủ yếu từ vật liệu composite và có thể gỡ mìn ở độ sâu tới 200 mét. Trong số 12 tàu quét mìn được sản xuất cho Anh, 3 chiếc vẫn được Hải quân Hoàng gia Anh sử dụng. Các bản sao không ngừng hoạt động cũng được bán cho Romania và Estonia.

Khi Nga xâm chiếm Ukraine vào tháng 2 năm 2022, Thổ Nhĩ Kỳ đã sử dụng Hiệp ước ngăn Montreux năm 1936 để chặn đường đi đến Ukraine của 2 tàu vét mìn này.

Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cho phép cặp tàu quét mìn (MCMV) lớp Sandown của Anh chuyển giao cho Ukraine đi qua các eo biển nước này để vào Biển Đen tới các cảng của Ukraine.

Được biết, London đã quyết định viện trợ cho chính quyền Kiev 2 tàu quét lôi lớp Sandown mang tên HMS Ramsey (M110) và HMS Blyth (M111), được Ukraine lần lượt đổi số hiệu và đặt tên là M310 Chernigov và M311 Cherkasy.

Thổ Nhĩ Kỳ tin rằng, hành động của mình sẽ giúp tránh leo thang căng thẳng ở vùng Biển Đen.

Vào ngày 1 tháng 3 năm 2022, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlüt Çavuşoğlu nói rằng, Ankara đã cảnh báo tất cả “các quốc gia ven biển Đen và không không nằm trong Biển Đen” về việc phải chấp hành lệnh cấm tàu chiến đi qua hai eo biển Bosporus và Dardanelles

Thỏa thuận cũng nêu rõ rằng Thổ Nhĩ Kỳ có tiếng nói cuối cùng về việc di chuyển của tất cả các tàu chiến nếu Thổ Nhĩ Kỳ cảm thấy có nguy cơ bị lôi kéo vào một cuộc chiến.

Thời sự từ Vũ Thái An, ngưòi lính VNCH 3 Januar 2024